اگر زبان آموز زبان ترکی استانبولی هستید و یا قصد یادگیری این زبان را دارید، وجه امری جزو گرامر های بسیار مهم در زبان ترکی استانبولی می باشد، از این جهت که زمانی که می خواهید کسی کاری را برای شما انجام دهد، برای مثال در ساده ترین حالت می خواهید کسی در را باز کنید یا پنجره را ببندد و مثال های متعدد دیگر وجهی که بکار خواهید برد وجه امری می باشد.
وجه امری یا emir kipi چیست؟
وجه امری در زبان ترکی استانبولی به وجهی گفته می شود که برای امر کردن و وادار ساختن دیگران به انجام کاری استفاده می شود.
وجه امری مثبت در زبان ترکی استانبولی چگونه ساخته می شود؟
وجه امری مثبت برای شخص های مختلف در زبان ترکی استانبولی اینگونه ساخته می شود:
| Ben | ||
| Sen | ریشه فعل | |
| O | ریشه فعل | Sın/sin/sun/sün |
| Biz | ||
| Siz | ریشه فعل | (y) In/in/un/ün |
| onlar | ریشه فعل | Sınlar/sinler/sunlar/sünler |
– توجه داشتیه باشید برای شخص های اول وجه امری نداریم و برای بقیه شخص ها به جز دوم شخص مفرد پسوند شخص مناسب با آخرین حرف صدا دار ریشه فعل اضافه می شود.
– برای دوم شخص جمع همچنین می توانید پسوند های زیر را استفاده کنید که به امر حالت محترمانه تر می دهد:
(y) Inız/iniz/unuz/ünüz
– برای دوم شخص جمع اگر ریشه ی فعل به حرف صدا دار ختم شود می بایست پسوند (y) قبل از پسوند شخص اضافه شود.
به عنوان مثال صرف فعل رفتن در وجه امری به شکل زیر است:
Gitmek:
BEN
SEN git
O gitsin
Biz
Siz gidin / gidiniz
Onlar gitsinler
وجه امری منفی برای شخص های مختلف در زبان ترکی استانبولی اینگونه ساخته می شود:
| Ben | ||
| Sen | ریشه فعل | Me/ma |
| O | ریشه فعل | Mesin/masın |
| Biz | ||
| Siz | ریشه فعل | Meyin/mayın
محترمانه ترMeyiniz/mayınız |
| onlar | ریشه فعل | Mesinler/masınlar |
به عنوان مثال صرف فعل رفتن در وجه امری منفی به شکل زیر است:
Gitmek:
BEN
SEN gitme
O gitmesin
Biz
Siz gitmeyin /gitmeyiniz
Onlar gitmesinler
وجه امری سوالی مثبت و منفی در زبان ترکی استانبولی به شکل زیر ساخته می شود:
برای ساختن وجه امری سوالی مثبت و منفی در وهله ی اول می بایست امر مثبت و منفی را ساخته سپس پسوند سوالی مناسب با آخرین حرف صدادار فعل را اضافه نمایید.
پسوند های سوالی عبارتند از :
Mı/mi/mu/mü
امر سوالی مثبت:
پسوند سوالی + وجه امری مثبت
امر سوالی منفی:
پسوند سوالی + وجه امری منفی
توجه داسته باشید حالت سوالی فقط برای سوم شخص ها وجود دارد و برای اشخاص دوم حالت سوالی کاربرد ندارد.
به عنوان مثال صرف فعل رفتن در وجه امری سوالی مثبت و منفی به شکل زیر است:
سوالی منفی سوالی مثبت
O gelsin mi? O gelmesin mi?
Onlar gelsinler mi? Onlar gelmesinler mi?
چگونه وجه امری را محترمانه تر سازیم؟
با استفاده از عباراتی مانند rica ederim , lütfen به معنی خواهش میکنم و لطفا می توانید عبارات امری خود را محترمانه تر ادا سازید.
Lütefn kapıyı aç.
لطفا در را باز کن.
Rica ederim bana yardım et.
خواهش میکنم به من کمک کن.
مثال هایی در رابطه با وجه امری به زبان ترکی استانبولی:
| لطفا در را ببند. |
Kapıyı kapat lütfen. |
| لطفا پنجره را باز کن. |
Pencereyi aç lütfe. |
| در ماشین را نبند. |
Arabayı kapatma. |
| به مامانم زنگ بزن |
Annemi ara. |
| به پدرت کمک کن |
Babana yardım et. |
| لطفا کمکم کن. |
Bana yardım et lütfen. |
| برادرت را به پارک ببر. |
Kardeşini parka götür. |
| وقت بیشتری را با برادرتان بگذرانید. |
Kardeşinle daha fazla zaman geçir. |
| اون لباس گران قیمت رو نخر. |
O pahalı elbiseyi alma. |
| کلاه آبی را نخر. |
Mavi şapkayı alma. |
| ژاکت سبز قشنگه ژاکت قرمز را نخر. |
Yeşil kazak çok güzel. Kırmızı kazağı alma. |
| لطفا برای من آب بیاور. |
Bana su getir lütfen. |
| لطفا برای ما پیتزا بخرید. |
Bize pizza alın lütfen. |
| علی بیاد اینجا. |
Ali buraya gelsin. |
| علی تا فردا تکالیفش را تمام کند. |
Ali ödevini yarına kadar bitirsin. |
| به علی کمک کن. |
Ali’ye yardım et. |
| امشب به رستوران نرو. |
Bu akşam restorana gitmesin. |
| آیا فردا به مهمانی برود؟ |
Yarın partiye gitsin mi? |
| آیا به من کمک کند؟ |
Bana yardım etsin mi? |
| آیا با آنها صحبت کند؟ |
Onlarla konuşsun mu? |
| آیا او به شما پول بدهد؟ |
Size para versin mi? |
| آیا به آنجا برود؟ |
Oraya gitsin mi? |
| آیا پول را به او بدهد؟ |
Parayı ona versin mi? |
| آیا با علی صحبت کند؟ |
Ali’yle konuşsun mu? |
| آیا به مادرش بگوید؟ |
Annesine söylesin mi? |
| آیا پیش دوستش برود؟ |
Arkadaşının yanına gitsin mi? |
| به مادرت دروغ نگو. |
Annene yalan söyleme. |
| به من دروغ نگو. |
Bana yalan söyleme. |
| به من راستش رو بگو. |
Bana doğruyu söyle. |
سخن آخر
در این مقاله در رابطه با وجه پر استفاده ی امری در زبان ترکی استانبولی صحبت کردیم و گفتیم که در وجه امری برای اشخاص اول وجه امری کاربرد ندار و انواع وجه امری مثبت، منفی و سوالی را توضیح دادیم و در نهایت جملات و مثال های بسیاری در این رابطه آوردیم.
آموزش زبان ترکی استانبولی از مبتدی تا پیشرفته
حتما بخوانید:
