رایجترین و پرکاربردترین واژه عذرخواهی در ژاپنی «سومیمسن» (すみません) هست. ولی عبارت های دیگه ای هم هستن که برای عذرخواهی تو موقعیت های مختلف باید ازشون استفاده کنید. همچنین باید بدونید چطور تعظیم کنید چون بخشی از فرهنگ ژاپنه که در عذرخواهی هم استفاده میشه!
به طور خلاصه تو ژاپن ببخشید گفتن برای بلکه برای حفظ آرامش، احترام به دیگران و حفظ روابط خیلی مهمه. تو این مقاله می خوایم انواع روش عذرخواهی به ژاپنی رو بهتون یاد بدیم پس همراه ما باشید!
فرهنگ عذرخواهی در ژاپنی چجوریه؟
اولین چیزی که باید بدونید اینه که عذرخواهی کردن تو ژاپن، یه چیز خیلی جدی و مهمه و فقط یه کلمه خالی نیست. یه جورایی یه هنر و بخش جداییناپذیر از فرهنگشونه که یه سری ریزهکاریها و اصول خاص خودشو داره. برخلاف خیلی از فرهنگها که عذرخواهی رو فقط برای اشتباهات بزرگ و مهم میدونن، تو ژاپن حتی برای اشتباهات کوچیک و روزمره هم عذرخواهی میکنن.
تو ژاپن، حفظ آرامش و هارمونی اجتماعی (وا) خیلی مهمه. عذرخواهی کردن یه راه برای حل سریع مشکلات و جلوگیری از ناراحتی و درگیریه تا همه چیز به حالت عادی برگرده.
آیا باید تعظیم کنیم؟
بله عذرخواهی فقط با کلمه نیست، بلکه با حرکات بدن هم همراهه. تعظیم کردن (اوجیگی) یه بخش خیلی مهمه از عذرخواهیه. شدت و مدت زمان تعظیم نشوندهنده میزان پشیمانی و جدیت عذرخواهی هست. مثلاً برای یه اشتباه کوچیک، یه تعظیم کوتاه کافیه، ولی برای یه اشتباه جدی، باید عمیقتر و طولانیتر تعظیم کنی.
در محیط کار چطور؟
تو محیط کار، عذرخواهی کردن هم متداوله. مثلاً اگر دیر سر کار برسی دیر جواب ایمیل بدی، یا حتی به خاطر یه اشتباه کوچیک تو پروژه، باید عذرخواهی کنی. این عذرخواهیها نشوندهنده احترام به بقیه و نظم کاریه.
انواع عذرخواهی با ژاپنی همراه با مثال
برای اینکه انواع عذرخواهی در ژاپنی رو بهتر درک کنی باید بدونی که شدت، موقعیت و رابطه بین افراد تعیینکننده نوع عذرخواهیه. تو این قسمت عذرخواهی های رسمی و غیر رسمی رو توضیح می دم.
عذرخواهی غیررسمی و روزمره
این نوع عذرخواهی برای موقعیتهای دوستانه و بین آشنایان استفاده میشه.
ごめん gomen: این کلمه غیررسمیترین شکل عذرخواهیه و معنیش میشه «ببخشید». این کلمه رو بین دوستان صمیمی یا اعضای خانواده استفاده میکنن.
مثال: فرض کن داری با دوستت قدم میزنی و اتفاقی بهش میخوری. میتونی بگی: «あ、ごめん!» (آ، گومن!) که یعنی «آخ، ببخشید!»
ごめんなさい gomen nasai: این کلمه یه مقدار رسمیتر از «گومن» هست و معمولاً بین دوستان و همکارانی که خیلی نزدیک نیستن استفاده میشه.
مثال: اگر سر کلاس دیر برسی و بخوای از استاد یا دوستت عذرخواهی کنی، میتونی بگی: «ごめんなさい、遅れてしまいました» (گومن ناسای، اوکوره ته شیماشیتا) که یعنی «ببخشید، دیر کردم.»
عذرخواهی مودبانه و عمومی
این نوع عذرخواهی برای موقعیتهای عمومی و رسمیتر کاربرد داره و خیلی رایجتره.
すみません sumimasen: این کلمه یکی از کاربردیترین واژهها در ژاپنه. «سومیمسن» هم برای عذرخواهی استفاده میشه و هم برای جلب توجه.
مثال (عذرخواهی): اگه تو مترو یا اتوبوس به کسی برخورد کردی، بهتره بگی: «すみません!» (سومیمسن!)
مثال (جلب توجه): وقتی میخوای تو یه رستوران از گارسون چیزی بخوای، میتونی بگی: «すみません、お会計お願いします» (سومیمسن، او کایکی او نگایشیماس) که یعنی «ببخشید، صورتحساب رو لطفاً.»
失礼しました shitsurei shimashita: این عبارت به معنی «بیادبی کردم» یا «ببخشید» هست و معمولاً در موقعیتهای کاری یا رسمی استفاده میشه. این کلمه نشوندهنده اینه که شما یه اشتباهی انجام دادی که از نظر اجتماعی یا کاری درست نبوده.
مثال: فرض کن یهو وارد اتاق مدیرت میشی و متوجه میشی که وسط یه جلسه مهم هستن. میتونی بگی: «失礼しました» (شیتسوری شیماشیتا) و سریع از اتاق خارج بشی.
۳. عذرخواهی رسمی و عمیق
این نوع عذرخواهی برای اشتباهات بزرگ و موقعیتهایی که نیاز به پشیمانی عمیق داری، استفاده میشه.
申し訳ございません mōshiwake gozaimasen: این عبارت یکی از رسمیترین و عمیقترین شکلهای عذرخواهی در ژاپنه و معمولاً تو محیطهای کاری یا تجاری استفاده میشه. این کلمه نشوندهنده اینه که شما واقعاً از کاری که کردی پشیمونی.
مثال: اگر در اثر یه اشتباه در کار باعث ضرر مالی برای شرکتت بشی، باید از این عبارت استفاده کنی: «大変申し訳ございませんでした» (تایهن موشیواکه گوزایماسن دشتا) که یعنی «واقعاً متأسفم و عذرخواهی میکنم.»
پاسخ به عذرخواهی در ژاپنی
پاسخ دادن به عذرخواهی در ژاپن هم مثل خود عذرخواهی، یه کار دقیق و حسابشدهست. هدف اصلی اینه که طرف مقابل رو از خجالت دربیاری و نشون بدی که بخشیدی و دیگه مشکلی وجود نداره. این کار به حفظ اون هارمونی اجتماعی که صحبتش رو کردیم، کمک میکنه.
۱. برای عذرخواهیهای روزمره و غیررسمی
وقتی دوستت یا یکی از نزدیکانت عذرخواهی میکنه، معمولاً از عبارات ساده و دوستانه استفاده میکنی.
大丈夫です daijōbu desu: این رایجترین عبارت برای پاسخ به عذرخواهی هست که یعنی «اشکالی نداره» یا «خوبم». این کلمه برای موقعیتهای مختلفی کاربرد داره و خیلی کاربردیه.
مثال: وقتی دوستت میگه «گومن ناسای»، میتونی با یه لبخند بگی «دایجوبو دس».
気にしないでください ki ni shinaide kudasai: این عبارت به معنی «نگران نباشید» یا «بهش فکر نکنید» هست. این جمله نشون میده که مسئله اونقدر مهم نبوده که بخوای بهش فکر کنی.
مثال: اگه کسی بابت یه اشتباه کوچیک (مثلاً ریختن کمی آب) عذرخواهی کرد، میتونی بگی: «کی نی شینایده کوداسای».
۲. برای عذرخواهیهای رسمی یا کاری
در محیطهای رسمیتر مثل محل کار یا وقتی با یه فرد غریبه صحبت میکنی، باید از کلمات مودبانهتری استفاده کنی.
とんでもないです tondemo nai desu: این عبارت به معنی «اصلاً اینطور نیست» یا «اصلاً مهم نیست» هست و مودبانه و کمی رسمیتر از «دایجوبو دس» هست. معمولاً وقتی کسی برای یه مسئلهای که واقعاً بزرگ نیست، خیلی جدی عذرخواهی میکنه، از این عبارت استفاده میکنن.
いいえ、こちらこそ īe, kochira koso: این عبارت یعنی «نه، منم همینطور» یا «نه، در واقع این منم که باید عذرخواهی کنم». این عبارت زمانی استفاده میشه که هر دو طرف احساس میکنن مقصر هستن و میخوان به هم احترام بذارن.
مثال: اگه در یه ملاقات کاری، شما و طرف مقابل همزمان حرف هم رو قطع کردید، هر دو میتونید از این عبارت استفاده کنید.
خیلی ببخشید به ژاپنی
اگه میخوای بگی «خیلی ببخشید» یا «واقعاً معذرت میخوام» به ژاپنی، باید از عبارتهای مودبتر از Gomen یا Sumimasen استفاده کنی:
عبارتهای مناسب برای «خیلی ببخشید»:
- ごめんなさい Gomen nasai
معنی: «ببخشید» (مودبانهتر از Gomen)
کاربرد: وقتی اشتباهت کمی جدیتره یا میخوای خیلی محترمانهتر باشی.
- 本当にごめんなさい Hontou ni gomen nasai
معنی: «واقعاً ببخشید»
کاربرد: وقتی میخوای شدت پشیمونی رو نشون بدی.
- 申し訳ありません Moushiwake arimasen
معنی: «واقعاً معذرت میخوام» (رسمی و جدی)
کاربرد: محیطهای کاری، عذرخواهی رسمی یا اشتباه بزرگ.
誠に申し訳ございません Makoto ni moushiwake gozaimasen .4
معنی: «از صمیم قلب پوزش میطلبم» (بسیار رسمی)
کاربرد: موقعیتهای خیلی رسمی، مثل ایمیل اداری یا عذرخواهی عمومی شرکتها.
اشتباهاتی که تو ببخشید به ژاپنی مرتکب میشیم
به همون دلیل که ژاپنیها خیلی روی ادب و جایگاه اجتماعی حساسن، واسه همین اگه اشتباه بگی، ممکنه حرفت بیادبانه یا عجیب به نظر برسه حتی اگه قصدت خوب باشه!
۱. استفاده از «گومن» به جای «سومیمسن»
یکی از بزرگترین اشتباهات رایج اینه که به جای «سومیمسن» (すみません)، از «گومن» (ごめん) استفاده کنی. «گومن» خیلی غیررسمی و دوستانهست. اگه یه غریبه رو تو خیابون دیدی و بهش خوردی، گفتن «گومن» خیلی بیادبانه به نظر میرسه.
- اشتباه: «آ، گومن!» (آه، ببخشید!) به یه غریبه وقتی بهش میخوری.
- درست: «سومیمسن!» درسته، چون نشون میده که برای طرف مقابل احترام قائلی.
۲. استفاده بیش از حد از یک نوع عذرخواهی
بعضیها فکر میکنن هر وقت خواستن عذرخواهی کنن، از یه کلمه استفاده کنن، مثلاً فقط «سومیمسن». ولی برای موقعیتهای مختلف باید از عبارات مختلف استفاده کرد. اگه تو یه جلسه کاری اشتباه بزرگی مرتکب شدی و فقط گفتی «سومیمسن»، ممکنه به نظر بیاد که اشتباهت رو جدی نگرفتی.
- اشتباه: گفتن «سومیمسن» برای اشتباهی که به شرکت ضرر زده.
- درست: باید از عبارت رسمیتر و عمیقتری مثل «موشیواکه گوزایماسن» (申し訳ございません) استفاده کنی. این کلمه نشون میده که پشیمانی عمیقی داری و مسئولیت کارت رو میپذیری.
۳. عذرخواهی بدون زبان بدن
تو فرهنگ ژاپن، عذرخواهی فقط با کلمات نیست. تعظیم کردن (اوجیگی) یه بخش خیلی مهمه از عذرخواهی هست. اگه فقط بگی «ببخشید» و سرت رو پایین نندازی یا تعظیم نکنی، ممکنه عذرخواهیت غیرصادقانه به نظر برسه.
- اشتباه: گفتن «سومیمسن» بدون هیچ نوع تعظیم یا تغییر حالت بدن.
- درست: برای یه عذرخواهی رسمی، باید همراه با گفتن کلمه، تعظیم کنی. هرچی اشتباهت بزرگتر باشه، تعظیمت باید عمیقتر باشه.
۴. توجیه کردن اشتباه
یکی از بزرگترین اشتباهات اینه که وقتی عذرخواهی میکنی، بخوای اشتباهت رو توجیه کنی و براش دلیل بیاری. تو ژاپن، وقتی عذرخواهی میکنی، به این معنیه که مسئولیت کامل اون اشتباه رو پذیرفتی. آوردن دلیل و توجیه، عذرخواهیت رو ضعیف میکنه.
- اشتباه: «گومن ناسای، دیر کردم، چون ترافیک بود.»
- درست: «گومن ناسای، اوکوره ته شیماشیتا» (ごめんなさい、遅れてしまいました). (ببخشید، دیر کردم). آوردن دلیل ترافیک ضروری نیست، چون مسئولیت رو از دوش خودت برمیداره.
۵. عذرخواهی با لبخند
این اشتباه به خصوص برای غربیها خیلی رایجه. لبخند زدن در حین عذرخواهی ممکنه نشون بده که اونقدرها هم پشیمون نیستی و اشتباهت برات جدی نبوده. در حالی که تو فرهنگ ژاپنی باید حالت چهره جدی و متناسب با عذرخواهی باشه.
- اشتباه: لبخند زدن حین گفتن «سومیمسن».
- درست: حالت چهرهای جدی و متواضع داشته باش. این کار به طرف مقابل نشون میده که تو واقعاً برای اشتباهت متأسفی و پشیمونی.
برای یادگیری زبان ژاپنی می توانید به صورت آنلاین و حضوری در دوره های آموزش زبان ژاپنی مبتدی تا پیشرفته موسسه دهخدا شرکت کنید
مطالب مرتبط پیشنهادی: