تا حالا برایتان پیش آمده که بخواهید یک کلمه فرانسوی را استفاده کنید ولی ندانید مذکره یا مونث؟ برخلاف زبان انگلیسی، اسامی در زبان فرانسه دارای جنسیت است. آن ها می توانند مذکر (masculine) یا مونث (féminin) باشند.
اما چگونه می توان جنسیت یک اسم را تشخیص داد؟ برای این کار، می توان به فرهنگ لغت مراجعه کرد، به انتهای کلمه توجه داشت یا از حرف تعریف آن کمک گرفت. در این مقاله، با این قواعد بیشتر آشنا می شوید و یاد می گیرید چطور به راحتی جنسیت اسامی در زبان فرانسه را تشخیص دهید.
چگونه می توان جنسیت یک اسم را در زبان فرانسه تشخیص داد؟
برای تشخیص مذکر یا مونث بودن یک اسم در زبان فرانسه، می توانید از دو روش استفاده کنید:
- بررسی انتهای کلمه→ برخی از پسوند ها نشان می دهند که اسم مذکر یا مونث است.
- استفاده از سرنخ های گرامری در جمله→ مانند حروف تعریف، صفت ها و افعال که با اسم مطابقت دارند.
قبل از اینکه این استراتژی ها را بررسی کنیم، بیایید به یک سوال رایج پاسخ دهیم، که چرا باید جنسیت اسامی را یاد بگیریم؟ در اینجا دو دلیل مهم برای آن آورده ایم:
در زبان فرانسه، مقادیر، صفت ها و افعال می توانند با اسمی که آن ها را توصیف می کنند، در جنسیت توافق داشته باشند. مثال:
La mangue que j’ai mangée était mûre.
انبه ای که خوردم رسیده بود.
Le melon que j’ai mangé était mûr.
خربزه ای که خوردم رسیده بود.
اگر بگویید “une pain au chocolat” به جای “un pain au chocolat” (یک کروسان شکلاتی)، ممکن است فرانسوی ها شما را به شوخی بگیرند.
پس بیایید ببینیم چگونه می توان جنسیت یک اسم در زبان فرانسه را تشخیص داد. یکی از روش های ساده، بررسی حروف انتهایی اسم است. گاهی فقط یک یا چند حرف می توانند نشان دهند که اسم مذکر است یا مونث.
چگونه از پسوند های اسامی فرانسوی برای تشخیص جنسیت استفاده کنیم؟
شما می توانید از الگو های موجود در پسوند های اسامی فرانسوی برای کمک به تشخیص جنسیت استفاده کنید. اما مراقب برخی سوء تفاهم های رایج باشید که ممکن است شما را فریب دهند!
نکته: بیایید ابتدا دو نکته را روشن کنیم:
- اسامی که با -e تمام می شوند لزوماً همیشه مونث نیستند!
| مثال | ترجمه |
| un homme | یک مرد |
| le chauffage | گرمایش |
| Le violoncelle | ویولنسل |
- اسامی که با یک صامت تمام می شوند لزوماً همیشه مذکر نیستند!
| مثال | ترجمه |
| une chanson | یک ترانه |
| la paix | صلح |
| la mer | دریا |
با کنار گذاشتن این تله ها، حالا به سراغ پسوند های اصلی اسامی مونث در زبان فرانسه می رویم.
پسوند های اسامی مونث در زبان فرانسه
در اینجا پسوند های اصلی اسامی مونث در زبان فرانسه را آورده ایم که باید آن ها را حفظ کنید:
| پسوند | مثال |
| -té | la santé (سلامتی) ، la rivalité (رقابت) |
| -ion | la solution (راه حل) ، la diversion (انحراف) |
| -ure | la mesure (اندازه) ، la confiture (مربا) |
| -ette | la superette (سوپر مارکت) ، la moquette (فرش) |
استثنا:
چهار اسم مذکر با پسوند -té وجود دارند:
- le côté : (کنار)
- le pâté : پاته (نوعی خمیر گوشتی یا پوره‌ی گوشت)
- le comité : (کمیته)
- l’été : (تابستان)
یک اسم مذکر به ette- ختم می شود:
- le squelette : (اسکلت)
پسوند های اسامی مذکر در زبان فرانسه
در اینجا پسوند های اصلی اسامی مذکر در زبان فرانسه را آورده ایم که باید آن ها را حفظ کنید:
| پسوند | مثال |
| -age | le paysage (منظره ) ، le passage (گذر) |
| -ment | le règlement (قانون) ، le réchauffement (گرمایش) |
| -eau | l’escabeau (نردبان) ، le corbeau (کلاغ) |
| -o | le stylo (قلم) ، le retro (آینه بغل) |
استثنا:
شش اسم مونث وجود دارد که به age- ختم می شوند:
- la plage : (ساحل)
- la page : (صفحه)
- la cage : (قفس)
- l’image : (تصویر)
- la rage : (خشم)
- la nage : (شنا کردن)
دو اسم مونث با پسوند -eau وجود دارد:
- l’eau : (آب)
- la peau : (پوست)
کلماتی که به o- ختم می شوند نیز می توانند کوتاه کننده های کلمات مؤنث باشند و بنابراین مؤنث باقی می مانند:
- la moto < la motocyclette : (موتور سیکلت)
- La météo < la météorologie : (پیش بینی آب و هوا)
این پسوند ها می توانند به شما در تشخیص جنسیت اسامی فرانسوی کمک کنند، اما همیشه باید به استثنا ها توجه داشته باشید.
تشخیص جنسیت اسامی با حروف تعریف، صفت ها و افعال
با نگاه کردن به جنسیت حروف تعریف، صفت ها و شکل های فعلی که با یک اسم به کار می روند، می توان حدس نسبتاً دقیقی درباره‌ی جنسیت آن اسم در زبان فرانسه زد.
1. حروف تعریف (Determiners):
حروف تعریف شامل حروف تعریف معین (le , la)، صفات ملکی (mon , ma) و صفات اشاره (ce , cette) می شوند. از آنجا که این کلمات کوچک با اسمی که همراهشان می آید از نظر جنسیت مطابقت دارند، می توانند جنسیت آن اسم را نشان دهند.
مثال:
- Ma veste est sur ce cintre.
کت من روی این چوب رختی است.
استفاده از (ma) به جای (mon) نشان می دهد که veste (کت) یک اسم مونث است.
2. صفت ها و شکل های فعل (Adjectives & Verbs):
در برخی موارد، صفت های خاص و شکل های فعلی (مانند اسم مفعول در گذشته) دارای پسوند “e-” هستند یا صدای یک حرف بی صدا در پایان آن ها شنیده می شود. این موارد می توانند کمک کنند تا جنسیت اسم مشخص شود.
مثال:
- Je l’ai faite hier.
من آن را دیروز انجام دادم.
(faite) مونث است، چون حرف (t) در آن تلفظ می شود و پسوند (-e) گرفته است.
- Je l’ai trouvée joyeuse.
من او را خوشحال یافتم.
(Joyeuse) نشان دهنده‌ی مونث بودن شخص است، چون با شکل مذکر (Joyeux) تفاوت دارد.
- Je l’ai trouvée intéressée.
من او را علاقه مند یافتم.
(intéressée) دارای (-e) اضافه است که نشان دهنده‌ی مونث بودن است، اما در تلفظ تفاوتی ایجاد نمی کند.
تشخیص جنسیت اسامی زنده در فرانسه
برای تعیین جنسیت گرامری اسامی زنده در زبان فرانسه، مانند انسان ها و حیوانات، کافی است به جنسیت بیولوژیکی آن ها توجه کنید.
| مونث | مذکر |
| la mère (مادر) | le père (پدر) |
| la maman (مامان) | le papa (بابا) |
| la Mexicaine (زن مکزیکی) | le Mexicain (مرد مکزیکی) |
| la citadine (دختر شهری) | le citadin (پسر شهری) |
| une jument (مادیان) | un cheval (اسب نر) |
| une guenon (میمون ماده) | un singe (میمون نر) |
استثنا
برخی از اسامی حیوانات در زبان فرانسه صرف نظر از جنسیت بیولوژیکی، فقط یک شکل مذکر یا مونث دارند:
- une Abeille (یک زنبور) : همیشه مونث
- un crocodile (یک کروکودیل) : همیشه مذکر
برای مشخص کردن جنسیت این حیوانات، می توان از صفات mâle (نر) و femelle (ماده) استفاده کرد:
- un crocodile femelle (یک کروکودیل ماده)
- une girafe mâle (یک زرافه نر)
نکته مهم: در زبان فرانسه از کلمات une femelle (ماده) و un mâle (نر) برای انسان ها استفاده نمی شود، زیرا فقط برای حیوانات به کار می رود.
❌ mon amie femelle → ✅ mon amie fille/femme (دوست دخترم)
❌ le docteur mâle → ✅ le docteur (پزشک مرد)
اسامی متغیر بر اساس جنسیت بیولوژیکی
در زبان فرانسه، برخی اسامی بسته به جنسیت فرد یا حیوان، تغییر می کنند:
| مونث | مذکر |
| -euse
une serveuse → (گارسون زن) |
eur-
→ un serveur (گارسون مرد) |
| trice-
→ une actrice (بازیگر زن) |
teur-
→ un acteur (بازیگر مرد) |
| ienne-
→ une musicienne (موسیقیدان زن) |
ien-
→ un musicien (موسیقیدان مرد) |
| onne-
→ une patronne (رئیس زن) |
on-
→ un patron (رئیس مرد) |
| ère-
→ une infirmière (پرستار زن) |
er-
→ un infirmier (پرستار مرد) |
استثنا
برخی از عناوین شغلی در هر دو حالت مذکر و مونث با -e ختم می شوند، بنابراین برای تشخیص جنسیت باید به حروف تعریف، صفت ها یا شکل فعل دقت کرد.
| مذکر | مونث | ||
| Le garagiste a réparé la voiture de la journaliste. | مکانیک (مرد) ماشین روزنامه‌نگار (زن) را تعمیر کرد. | ||
|
هنرمند (زن) آلمانی رسید. |
در جمله دوم، چون صفت allemande و فعل arrivée به شکل مونث آمده اند، مشخص است که l’artiste زن است.
امروزه، برای ترویج برابری جنسیتی، استفاده از حرف تعریف مؤنث یا افزودن “-e” به انتهای برخی عناوین شغلی در زبان فرانسه رایج‌تر شده است. در گذشته، برخی حرفه ها بیشتر به مردان اختصاص داده می شدند. برخلاف زبان انگلیسی، مشخص کردن تفاوت بین مردان و زنان در زبان فرانسه به عنوان راهی برای ایجاد برابری بیشتر در نظر گرفته می شود.
| قبلا | امروزه |
| Bonjour Mme le Maire.
(صبح بخیر خانم شهردار.) |
Bonjour Mme la Maire.
(صبح بخیر خانم شهردار.) |
| Marie est professeur de langues.
(ماری معلم زبان است.) |
Marie est professeure de langues.
(ماری معلم زبان است.) |
تشخیص جنسیت اسامی غیر زنده در فرانسه
برای تعیین جنسیت اسامی غیر زنده در زبان فرانسه، می توانید از الگو های انتهایی اسم ها و سایر نشانه های دستوری که قبلاً بررسی کردیم استفاده کنید. همچنین، نکات زیر که مخصوص اسامی غیر زنده هستند، می توانند به شما کمک کنند. تعیین جنسیت برای اسامی غیر زنده کمی پیچیده‌تر است، زیرا جنسیت زیستی برای مراجعه وجود ندارد. اما نگران نباشید، ما چند نکته برای شما داریم.
1. تشخیص یک اسم غیر زنده مؤنث در زبان فرانسه
برای تشخیص یک اسم غیر زنده مؤنث در زبان فرانسه، به یاد داشته باشید که اسامی مشتق شده از صفت ها معمولاً مؤنث هستند و برخی دسته های خاص از اسامی نیز معمولاً جنسیت مؤنث دارند.
اسامی مشتق شده از صفت ها
وقتی یک اسم از یک صفت ساخته شود، معمولاً مؤنث خواهد بود. برای مثال:
| صفت | اسم مونث مشتق شده | معنی |
| sale (کثیف) | la saleté | کثیفی |
| beau (زیبا) | la beauté | زیبایی |
| gai (شاد) | la gaîté | شادی |
سته های اسامی مؤنث
همان طور که می دانید، برخی کلمات به طور تصادفی مذکر یا مؤنث هستند. اما بعضی از این کلمات در دسته هایی قرار می گیرند که معمولاً جنسیت مشخصی دارند. در ادامه، سه دسته اصلی از اسامی مؤنث را آورده ایم:
· کسب و کار هایی که از شغل ها مشتق شده اند
| اسم مونث | معنی |
| la boulangerie | نانوایی |
| la librairie | کتاب فروشی |
· رشته های تحصیلی
| اسم مونث | معنی |
| la chimie | شیمی |
| la biologie | زیست شناسی |
استثنا!
برخی رشته های تحصیلی مذکر هستند:
- le droit : (حقوق)
- le dessin : (طراحی)، و غیره.
- les arts plastiques : (هنر های تجسمی)، و غیره.
· کشور هایی که به e- ختم می شوند
| اسم مونث | معنی |
| la Belgique | بلژیک |
| la Slovénie | اسلوونی |
استثنا!
چهار کشور مذکر وجود دارند که به e- ختم می شوند:
- le Cambodge : (کامبوج)
- le Zimbabwe : (زیمبابوه)
- le Mozambique : (موزامبیک)
- le Mexique : (مکزیک)
تشخیص اسامی غیر زنده مذکر در فرانسه
برای تشخیص اسامی غیر زنده مذکر در زبان فرانسه، به یاد داشته باشید که بیشتر واژه های قرضی از زبان های دیگر و اسامی مشتق شده از افعال معمولاً مذکر هستند. همچنین، مانند اسامی مؤنث، برخی دسته های خاص از اسامی معمولاً مذکر هستند.
· اسامی وام گرفته از زبان های خارجی
از انگلیسی:
un hamburger (یک همبرگر)
un parking (پارکینگ)
از ژاپنی:
un haïku (هایکو)
un futon (تشک فوتون)
استثنا! گاهی اوقات معنا تعیین کننده جنسیت است. این بدان معناست که واژه هایی که از زبانی بدون جنسیت دستوری (مانند انگلیسی) قرض گرفته شده اند و نام های تجاری که به اسم عمومی یک شیء تبدیل شده اند (مانند une Game Boy که به la console یعنی «کنسول بازی» اشاره دارد)، جنسیت خود را بر اساس معادلی که در زبان فرانسه دارند، می گیرند.
برای مثال:
- Il m’a raconté sa life.
او داستان زندگی‌اش را برایم تعریف کرد.
↳ life مؤنث است زیرا معادل فرانسوی آن la vie (زندگی) مؤنث است.
- Elle lit le Times et regarde la CNN.
او تایمز را می خواند و سی ان ان را تماشا می کند.
↳ le Times مذکر است زیرا le journal (روزنامه) مذکر است.
↳ la CNN مؤنث است زیرا la chaîne (شبکه) مؤنث است.
اما برای کلماتی که از زبان های رومی (رومانس) و سایر زبان هایی که دارای جنسیت هستند وام گرفته شده اند، زبان فرانسوی همان جنسیت اصلی را حفظ می کند.
| جنسیت | فرانسوی | معنی | منبع زبانی |
| مذکر | un soprano | سوپرانو (خواننده) | ایتالیایی |
| مونث | une pizza | پیتزا | ایتالیایی |
| مذکر | un patio | خیاط | اسپانیایی |
| مونث | une gambas | میگوی بزرگ | اسپانیایی |
| مذکر | un abricot | زردآلو | عربی |
| مونث | une jupe | دامن | عربی |
· اسامی مشتق شده از افعال
laver (شستن) → le lavoir (محل شستشو)
penser (فکر کردن) → un pense-bête (یادآور)
parler (صحبت کردن) → le haut-parleur (بلندگو)
· دسته بندی های رایج اسامی
رنگ ها: le bleu (آبی)، le rouge (قرمز)، le vert (سبز)
زبان ها: le latin (لاتین)، le chinois (چینی)، le grec (یونانی)
روز های هفته: le lundi (دوشنبه)، le samedi (شنبه)
کشور هایی که به e- ختم نمی شوند: le Canada (کانادا)، le Pérou (پرو)
درختان: le pommier (درخت سیب)، le cèdre (سرو)
چه اسامی بدون جنسیت در زبان فرانسه وجود دارند؟
برخی از اسامی در زبان فرانسه بدون جنسیت هستند، به این معنی که می توانند هم برای زن ها و هم برای مرد ها استفاده شوند. پیش‌تر دیدیم که برخی از اسامی زنده که به مردان اشاره دارند، جنسیت مذکر دارند و برخی که به زنان اشاره دارند، جنسیت مؤنث دارند. اسامی “اپسین” (بدون جنسیت) نوع دیگری از اسامی در زبان فرانسه هستند. حتی اگر اسم دارای جنسیت گرامری در زبان فرانسه باشد، می تواند به فردی از هر جنسیت زیستی اطلاق شود. برای مثال:
| اسم فرانسوی | جنسیت | جمله فرانسوی | ترجمه |
| Personne
(شخص) |
مونث | Robert est une .personne gentile | رابرت یک فرد مهربان است. |
| sage-femme
(ماما) |
مونث | Richard travaille comme sage-femme. | ریچارد به عنوان ماما کار می کند. |
| agent de police
(افسر پلیس) |
مذکر | Léa est agent de police. | لئا افسر پلیس است. |
| Monster
(هیولا) |
مذکر | Cette petite fille est un vrai monster! | این دختر کوچولو یک هیولای واقعی است! |
چطور جنسیت معنای اسامی را در فرانسه تغییر می دهد؟
گاهی اوقات تغییر جنسیت در زبان فرانسه باعث تغییر معنای یک اسم می شود. فهرستی از اسامی فرانسوی وجود دارد که دقیقاً به یک شکل نوشته می شوند اما معنای آن ها بسته به این که مذکر یا مؤنث باشند، تغییر می کند.
بیشتر اوقات، با توجه به زمینه جمله می توانید آن ها را تشخیص دهید و معنای آن ها را بفهمید. ما چند مثال برای شما انتخاب کرده ایم:
| اسم فرانسوی | جنسیت | ترجمه فارسی |
| un tour | مذکر | پیاده‌روی، نوبت (در بازی) |
| une tour | مؤنث | برج |
| un somme | مذکر | چرت، خواب کوتاه |
| une somme | مؤنث | جمع، مجموع |
| un livre | مذکر | کتاب |
| une livre | مؤنث | پوند (واحد وزن) |
| un moule | مذکر | قالب پخت |
| une moule | مؤنث | صدف خوراکی |
کاربرد ‘matin’، ‘jour’، ‘soir’ و ‘an’ در فرانسه
از شکل مذکر کلمات matin (صبح)، jour (روز)، soir (عصر) و an (سال) زمانی استفاده کنید که به یک مقدار یا کمیت اشاره دارید. با این حال، ممکن است شکل طولانی‌تر این چهار کلمه را نیز شنیده یا خوانده باشید: matinée، journée، soirée و année. هنگامی که -ée به انتهای این کلمات اضافه می شود، جنسیت آن ها مؤنث شده و در زمینه های کمی متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند.
در زبان انگلیسی تفاوتی بین این دو شکل وجود ندارد، اما در زبان فرانسه قابل جایگزینی با یکدیگر نیستند، بنابراین باید ذهن خود را برای شیوه‌ی متفاوتی از تفکر باز کنید.
از شکل مذکر این کلمات زمانی استفاده کنید که با نوعی کمیت توصیف شده باشند: زمان، اعداد، یا بسامد با عباراتی مانند: tous les… (هر…)
بسامد →
Je travaille tous les jours.
من هر روز کار می کنم.
کمیت →
J’habite à Paris depuis 3 ans.
من سه سال است که در پاریس زندگی می کنم.
از شکل مؤنث این کلمات زمانی استفاده کنید که به کیفیت مدت زمان یا توصیف یک فعالیت اشاره دارند. به عنوان مثال، شکل های مؤنث اغلب همراه با صفت های توصیفی، اعداد ترتیبی یا کمیت های تقریبی مانند: (quelques (چندتا)، combien (چندتا)، une douzaine (یک دوجین)، غیره) به کار می روند.
مدت زمان →
J’ai travaillé toute la journée.
من تمام روز کار کردم.
توصیف با:
یک صفت:
J’ai passé une matinée agréable.
من یک صبح دلپذیر گذراندم.
اعداد ترتیبی:
C’est ma troisième année.
این سومین سال من است.
کمیت تقریبی:
Il y a combien d’années ?
چند سال پیش؟
| مذکر | مونث |
| un matin, un jour, un soir, un an | une matinée, une journée, une soirée, une année |
| به عنوان واحد های زمانی استفاده می شوند | مدت یک فعالیت را توصیف می کنند |
| با اعداد به کار می روند | با صفت ها استفاده می شوند |
| برای توصیف بسامد استفاده می شوند | با اعداد ترتیبی به کار می روند |
| کمیت | کیفیت |
نکته مهم: اگر یکی از این کلمات با یک عدد و یک صفت بیاید، “قاعده‌ی کیفیت” بر “قاعده‌ی کمیت” غلبه می کند. برای مثال: trois longues journées (سه روز طولانی)
جمع بندی و نتیجه گیری
در این مقاله دریافتیم که، درک جنسیت اسم ها در زبان فرانسه یکی از پایه های یادگیری این زبان است. اگرچه برخی از الگو ها می توانند به تشخیص اسم های مذکر یا مؤنث کمک کنند، اما استثنا هایی نیز وجود دارد که نیاز به حفظ کردن دارند. برای یادگیری بهتر و تسلط بر این موضوع، شرکت در کلاس های آموزشی می تواند مفید باشد. موسسه زبان دهخدا، با بهره گیری از اساتید مجرب و آخرین متد های آموزشی به شما کمک می کند تا درک بهتری از ساختار زبان فرانسه پیدا کنید و مهارت های زبانی خود را تقویت کنید.
شرکت در کلاس های آموزش زبان فرانسه موسسه دهخدا
مقالات آموزشی بیشتر:
