چند سال پیش که یادگیری آلمانی رو شروع کردم یادمه سر این افعال بی قاعده حسابی گیج شدم و با خودم می گفتم:
اینا چجوری اینطوری ان!؟ 😅
بعضیاشون همونجوری صرف میشن که انتظار داری ولی بعضیاشون نه!
به اون دسته دوم میگیم افعال بیقاعده (unregelmäßige Verben) یا همون افعال قوی (starke Verben). اینارو باید خودتون حفظ کنید.
اگر شما هم مثل من هستید، نگران نباشید چون بعد از مدتی می تونید کامل اونها رو یاد بگیرید و بهشون مسلط باشد. در واقع افعال بیقاعده در آلمانی خیلی مهمن چون در مکالمههای روزمره زیاد استفاده میشن.
حدود 200 تا از این افعال وجود داره، اما خوشبختانه بیشترشون الگوهای مشخصی دارن که میتونی یاد بگیری. تو این مقاله قراره قدم به قدم بهتون یاد بدم!
دوره تخصصی آموزش زبان آلمانی از مبتدی تا پیشرفته
لیست کامل افعال بی قاعده در زبان آلمانی
این افعال توی زمان گذشته ساده و حالت سوم (Partizip II) شکلشون نامنظم عوض می شه و باید حفظشون کنی. توی ستون مربوط به زمان حال هم اونجاهایی که حروف صدا دار تغییر میکنن (مثلاً a میشه ä یا e میشه i) مشخص شده. اگه چیزی ننوشته، یعنی توی زمان حال هیچ تغییری توی شکل فعل اتفاق نمیافته.
دانلود PDF لیست افعال بی قاعده در زبان آلمانی
مصدر | فارسی | گذشته ساده | حالت سوم (Partizip II) | حروف صدادار در صرف زمان حال تغییر میکنند | مثال |
backen | پختن | backte/buk | gebacken | a → ä | Sie bäckt einen Kuchen. (او کیک میپزد.) |
befehlen | دستور دادن | befahl | befohlen | e → ie | Er befiehlt den Soldaten. (او به سربازان دستور میدهد.) |
beginnen | شروع کردن | begann | begonnen | – | Das Spiel beginnt um 18 Uhr. (بازی ساعت 18 شروع میشود.) |
beißen | گاز گرفتن، نیش زدن | biss | gebissen | – | Der Hund beißt den Knochen. (سگ استخوان را گاز میگیرد.) |
bergen | نجات دادن | barg | geborgen | e → i | Sie bergen die Schätze. (آنها گنجها را نجات میدهند.) |
biegen | خم شدن | bog | gebogen | – | Er biegt das Metall. (او فلز را خم میکند.) |
bieten | پیشنهاد کردن | bot | geboten | – | Sie bietet mir Hilfe an. (او به من کمک پیشنهاد میکند.) |
binden | وصل کردن | band | gebunden | – | Ich binde die Schuhe. (من بند کفشها را میبندم.) |
bitten | درخواست کردن | bat | gebeten | – | Er bittet um Hilfe. (او درخواست کمک میکند.) |
blasen | باد کردن | blies | geblasen | a → ä | Er bläst den Ballon auf. (او بادکنک را باد میکند.) |
bleiben | ماندن | blieb | geblieben | – | Ich bleibe zu Hause. (من در خانه میمانم.) |
braten | سرخ کردن غذا | briet | gebraten | a → ä | Sie brät das Fleisch. (او گوشت را سرخ میکند.) |
brechen | شکستن | brach | gebrochen | e → i | Er bricht das Glas. (او لیوان را میشکند.) |
brennen | سوزاندن | brannte | gebrannt | – | Das Holz brennt schnell. (چوب سریع میسوزد.) |
bringen | آوردن | brachte | gebracht | – | Er bringt das Buch mit. (او کتاب را میآورد.) |
denken | فکر کردن | dachte | gedacht | – | Ich denke an dich. (به تو فکر میکنم.) |
dreschen | کوبیدن | drosch | gedroschen | e → i | Der Bauer drischt das Korn. (کشاورز گندم را میکوبد.) |
dringen | نفوذ کردن | drang | gedrungen | – | Das Wasser dringt ins Haus ein. (آب به خانه نفوذ میکند.) |
dürfen | اجازه داشتن | durfte | gedurft | ü → a | Er darf ins Kino gehen. (او اجازه دارد به سینما برود.) |
empfehlen | توصیه کردن | empfahl | empfohlen | e → ie | Ich empfehle dieses Buch. (این کتاب را توصیه میکنم.) |
erschrecken | ترساندن | erschrak | erschrocken | e → i | Der Lärm erschreckt mich. (سر و صدا مرا میترساند.) |
essen | خوردن | aß | gegessen | e → i | Wir essen Pizza. (ما پیتزا میخوریم.) |
erwägen | در نظر گرفتن | erwog | erwogen | – | Er erwägt einen Umzug. (او به فکر نقل مکان است.) |
fahren | رانندگی کردن | fuhr | gefahren | a → ä | Ich fahre nach München. (من به مونیخ میروم.) |
fallen | افتادن | fiel | gefallen | a → ä | Das Blatt fällt vom Baum. (برگ از درخت میافتد.) |
fangen | گرفتن | fing | gefangen | a → ä | Er fängt den Ball. (او توپ را میگیرد.) |
finden | پیدا کردن | fand | gefunden | – | Ich finde meinen Schlüssel nicht. (کلیدم را پیدا نمیکنم.) |
fliegen | پرواز کردن | flog | geflogen | – | Das Flugzeug fliegt hoch. (هواپیما بالا پرواز میکند.) |
fliehen | فرار کردن | floh | geflohen | – | Er flieht vor der Polizei. (او از پلیس فرار میکند.) |
fließen | جریان داشتن | floss | geflossen | – | Der Fluss fließt schnell. (رودخانه سریع جریان دارد.) |
fressen | خوردن، بلعیدن | fraß | gefressen | e → i | Die Katze frisst Fisch. (گربه ماهی میخورد.) |
frieren | یخ زدن | fror | gefroren | – | Mir friert im Winter. (در زمستان یخ میزنم.) |
gären | اضطراب داشتن | gor | gegoren | – | Der Teig gärt langsam. (خمیر به آرامی تخمیر میشود.) |
gebären | زائیدن | gebar | geboren | ä → ie | Sie gebiert ein Kind. (او بچه به دنیا میآورد.) |
geben | دادن | gab | gegeben | e → i | Sie gibt mir ein Geschenk. (او به من هدیه میدهد.) |
gedeihen | پیشرفت کردن | gedieh | gediehen | – | Die Pflanze gedeiht gut. (گیاه خوب رشد میکند.) |
gehen | رفتن | ging | gegangen | – | Wir gehen ins Kino. (ما به سینما میرویم.) |
gelingen | موفق بودن | gelang | gelungen | – | Das Projekt ist gelungen. (پروژه موفق شد.) |
gelten | معتبر بودن | galt | gegolten | e → i | Das Angebot gilt nur heute. (این پیشنهاد فقط امروز معتبر است.) |
genesen | بهبود یافتن | genas | genesen | – | Er ist von der Krankheit genesen. (او از بیماری بهبود یافت.) |
genießen | لذت بردن | genoss | genossen | – | Wir genießen den Urlaub. (ما از تعطیلات لذت میبریم.) |
geschehen | اتفاق افتادن | geschah | geschehen | e → ie | Ein Unfall ist geschehen. (یک تصادف رخ داد.) |
gewinnen | بردن | gewann | gewonnen | – | Er gewinnt das Spiel. (او بازی را میبرد.) |
gießen | ریختن | goss | gegossen | – | Ich gieße die Blumen. (من به گلها آب میدهم.) |
gleichen | شباهت داشتن | glich | geglichen | – | Er gleicht seinem Vater. (او شبیه پدرش است.) |
gleiten | لغزیدن | glitt | geglitten | – | Das Schiff gleitet über das Wasser. (کشتی روی آب میلغزد.) |
graben | حفاری کردن | grub | gegraben | a → ä | Er gräbt ein Loch. (او چالهای میکند.) |
greifen | چنگ زدن | griff | gegriffen | – | Er greift nach dem Apfel. (او به سمت سیب دست دراز میکند.) |
haben | داشتن | hatte | gehabt | – | Sie hat ein Auto. (او یک ماشین دارد.) |
halten | نگه داشتن | hielt | gehalten | a → ä | Er hält das Buch fest. (او کتاب را محکم نگه میدارد.) |
hängen | آویزان کردن | hing | gehangen | – | Das Bild hängt an der Wand. (تابلو روی دیوار آویزان است.) |
hauen | بریدن | haute | gehauen | – | Er haut das Holz. (او چوب را میبرد.) |
heben | بلند کردن | hob | gehoben | – | Sie hebt die Kiste. (او جعبه را بلند میکند.) |
heißen | نامیده شدن | hieß | geheißen | – | Er heißt Peter. (نام او پیتر است.) |
helfen | کمک کردن | half | geholfen | e → i | Ich helfe meiner Mutter. (به مادرم کمک میکنم.) |
kennen | دانستن | kannte | gekannt | – | Ich kenne ihn gut. (من او را خوب میشناسم.) |
klingen | زنگ زدن | klang | geklungen | – | Die Glocke klingt laut. (زنگ بلند صدا میدهد.) |
kneifen | نیشگون گرفتن | kniff | gekniffen | – | Er kneift mich. (او مرا نیشگون میگیرد.) |
kommen | آمدن | kam | gekommen | – | Sie kommt aus Berlin. (او از برلین میآید.) |
können | توانستن | konnte | gekonnt | ö → a | Ich kann Deutsch sprechen. (من میتوانم آلمانی صحبت کنم.) |
kriechen | خزیدن | kroch | gekrochen | – | Die Schlange kriecht langsam. (مار به آرامی میخزد.) |
laden | بار کردن | lud | geladen | a → ä | Er lädt das Auto. (او ماشین را بار میکند.) |
lassen | اجازه دادن | ließ | gelassen | a → ä | Er lässt mich gehen. (او به من اجازه رفتن میدهد.) |
laufen | دویدن | lief | gelaufen | a → ä | Der Hund läuft im Park. (سگ در پارک میدود.) |
leiden | رنج بردن | litt | gelitten | – | Er leidet unter Schmerzen. (او از درد رنج میبرد.) |
leihen | قرض دادن | lieh | geliehen | – | Ich leihe dir mein Buch. (کتابم را به تو قرض میدهم.) |
lesen | خواندن | las | gelesen | e → ie | Sie liest ein Buch. (او کتاب میخواند.) |
liegen | دراز کشیدن | lag | gelegen | – | Das Buch liegt auf dem Tisch. (کتاب روی میز است.) |
lügen | دروغ گفتن | log | gelogen | – | Er lügt oft. (او اغلب دروغ میگوید.) |
meiden | اجتناب کردن | mied | gemieden | – | Ich meide große Menschenmengen. (از جمعیت زیاد اجتناب میکنم.) |
messen | اندازه گرفتن | maß | gemessen | e → i | Er misst die Länge. (او طول را اندازه میگیرد.) |
misslingen | اشتباه کردن | misslang | misslungen | – | Das Experiment ist misslungen. (آزمایش ناموفق بود.) |
mögen | دوست داشتن | mochte | gemocht | ö → a | Ich mag Schokolade. (من شکلات دوست دارم.) |
müssen | مجبور بودن | musste | gemusst | ü → u | Ich muss lernen. (من باید درس بخوانم.) |
nehmen | گرفتن | nahm | genommen | e → i | Er nimmt das Buch. (او کتاب را میگیرد.) |
nennen | صدا زدن | nannte | genannt | – | Ich nenne ihn Max. (من او را مکس صدا میزنم.) |
pfeifen | صوت زدن | pfiff | gepfiffen | – | Er pfeift eine Melodie. (او یک ملودی سوت میزند.) |
preisen | ستودن | pries | gepriesen | – | Sie preist seine Arbeit. (او کار او را ستایش میکند.) |
quellen | فوران کردن | quoll | gequollen | e → i | Das Wasser quillt aus der Quelle. (آب از چشمه فوران میکند.) |
raten | حدس زدن | riet | geraten | a → ä | Ich rate dir, zu bleiben. (به تو پیشنهاد میکنم بمانی.) |
reiben | مالیدن | rieb | gerieben | – | Er reibt seine Hände. (او دستهایش را میمالد.) |
reißen | پاره کردن | riss | gerissen | – | Das Papier reißt leicht. (کاغذ به راحتی پاره میشود.) |
reiten | سواری کردن | ritt | geritten | – | Er reitet ein Pferd. (او اسبسواری میکند.) |
rennen | دویدن | rannte | gerannt | – | Sie rennt schnell. (او سریع میدود.) |
riechen | بو دادن | roch | gerochen | – | Die Blumen riechen gut. (گلها بوی خوبی میدهند.) |
ringen | تقلا کردن | rang | gerungen | – | Er ringt um Anerkennung. (او برای به رسمیت شناخته شدن تقلا میکند.) |
rinnen | چکیدن | rann | geronnen | – | Das Wasser rinnt aus dem Hahn. (آب از شیر میچکد.) |
rufen | تلفن زدن | rief | gerufen | – | Ich rufe dich an. (من به تو زنگ میزنم.) |
saufen | مشروب خوردن | soff | gesoffen | a → ä | Er säuft zu viel Bier. (او بیش از حد آبجو مینوشد.) |
schaffen | ساختن | schuf | geschaffen | – | Er schafft ein Kunstwerk. (او یک اثر هنری خلق میکند.) |
scheiden | جدا کردن | schied | geschieden | – | Sie scheidet sich von ihm. (او از او جدا میشود.) |
scheinen | به نظر آمدن | schien | geschienen | – | Es scheint sonnig zu sein. (به نظر میرسد هوا آفتابی است.) |
schelten | سرزنش کردن | schalt | gescholten | e → i | Sie schilt das Kind. (او بچه را سرزنش میکند.) |
scheren | تراشیدن | schor | geschoren | – | Er schert die Schafe. (او گوسفندان را میتراشد.) |
schieben | فشار دادن | schob | geschoben | – | Er schiebt den Wagen. (او گاری را هل میدهد.) |
schießen | شلیک کردن | schoss | geschossen | – | Er schießt auf das Ziel. (او به سمت هدف شلیک میکند.) |
schinden | پوست کندن | schindete | geschunden | – | Er schindet das Tier. (او پوست حیوان را میکند.) |
schlafen | خوابیدن | schlief | geschlafen | a → ä | Sie schläft tief. (او عمیق میخوابد.) |
schlagen | زدن | schlug | geschlagen | a → ä | Er schlägt den Ball. (او به توپ ضربه میزند.) |
schleichen | دزدکی رفتن | schlich | geschlichen | – | Er schleicht durch den Wald. (او دزدکی در جنگل میرود.) |
schließen | بستن | schloss | geschlossen | – | Sie schließt die Tür. (او در را میبندد.) |
schlingen | پیچیدن | schlang | geschlungen | – | Er schlingt die Kette um. (او زنجیر را میپیچد.) |
schmeißen | پرت کردن | schmiss | geschmissen | – | Er schmeißt den Ball. (او توپ را پرت میکند.) |
schmelzen | ذوب شدن | schmolz | geschmolzen | e → i | Das Eis schmilzt schnell. (یخ سریع ذوب میشود.) |
schneiden | بریدن | schnitt | geschnitten | – | Er schneidet das Brot. (او نان را میبرد.) |
schreiben | نوشتن | schrieb | geschrieben | – | Er schreibt einen Brief. (او نامه مینویسد.) |
schreien | جیغ زدن | schrie | geschrien | – | Sie schreit laut. (او بلند جیغ میزند.) |
schreiten | گام برداشتن | schritt | geschritten | – | Er schreitet voran. (او به جلو گام برمیدارد.) |
schweigen | ساکت بودن | schwieg | geschwiegen | – | Er schweigt über das Thema. (او درباره این موضوع سکوت میکند.) |
schwellen | متورم شدن | schwoll | geschwollen | e → i | Sein Fuß schwillt an. (پایش متورم شده است.) |
schwimmen | شنا کردن | schwamm | geschwommen | – | Sie schwimmt im See. (او در دریاچه شنا میکند.) |
schwinden | محو شدن | schwand | geschwunden | – | Seine Kraft schwindet. (قدرتش رو به کاهش است.) |
schwingen | تاب خوردن | schwang | geschwungen | – | Die Schaukel schwingt hoch. (تاب بالا میرود.) |
schwören | سوگند خوردن | schwor | geschworen | – | Er schwört die Wahrheit. (او به حقیقت سوگند میخورد.) |
sehen | دیدن | sah | gesehen | e → ie | Ich sehe einen Film. (من یک فیلم میبینم.) |
sein | بودن | war | gewesen | کاملاً بیقاعده | Er ist Student. (او دانشجو است.) |
singen | آواز خواندن | sang | gesungen | – | Sie singt ein Lied. (او آواز میخواند.) |
sinken | غرق شدن | sank | gesunken | – | Das Schiff sinkt langsam. (کشتی به آرامی غرق میشود.) |
sinnen | اندیشیدن | sann | gesonnen | – | Er sinnt über das Leben. (او درباره زندگی میاندیشد.) |
sitzen | نشستن | saß | gesessen | – | Er sitzt auf dem Stuhl. (او روی صندلی نشسته است.) |
sollen | اجبار داشتن | sollte | gesollt | – | Du sollst lernen. (تو باید درس بخوانی.) |
speien | تف کردن | spie | gespien | – | Er speit auf den Boden. (او روی زمین تف میکند.) |
spinnen | چرخاندن | spann | gesponnen | – | Sie spinnt Wolle. (او پشم میریسد.) |
sprechen | صحبت کردن | sprach | gesprochen | e → i | Wir sprechen Deutsch. (ما آلمانی صحبت میکنیم.) |
sprießen | جوانه زدن | spross | gesprossen | – | Die Pflanzen sprießen im Frühling. (گیاهان در بهار جوانه میزنند.) |
springen | پریدن | sprang | gesprungen | – | Er springt über den Zaun. (او از روی حصار میپرد.) |
stechen | چاقو زدن | stach | gestochen | e → i | Die Biene sticht mich. (زنبور مرا نیش میزند.) |
stehen | ایستادن | stand | gestanden | – | Er steht vor der Tür. (او جلوی در ایستاده است.) |
stehlen | دزدیدن | stahl | gestohlen | e → ie | Er stiehlt das Geld. (او پول را میدزدد.) |
steigen | بالا رفتن | stieg | gestiegen | – | Er steigt auf den Berg. (او از کوه بالا میرود.) |
sterben | مردن | starb | gestorben | e → i | Er starb jung. (او جوان مرد.) |
streichen | پاک کردن | strich | gestrichen | – | Er streicht die Wand. (او دیوار را رنگ میکند.) |
streiten | جروبحث کردن | stritt | gestritten | – | Sie streiten über Geld. (آنها درباره پول بحث میکنند.) |
tragen | حمل کردن | trug | getragen | a → ä | Er trägt die Tasche. (او کیف را حمل میکند.) |
treffen | ملاقات کردن | traf | getroffen | e → i | Ich treffe ihn morgen. (فردا او را ملاقات میکنم.) |
treiben | تحریک کردن | trieb | getrieben | – | Er treibt Sport. (او ورزش میکند.) |
treten | گام برداشتن | trat | getreten | e → i | Er tritt auf den Ball. (او به توپ ضربه میزند.) |
trinken | نوشیدن | trank | getrunken | – | Er trinkt Wasser. (او آب مینوشد.) |
trügen | فریب دادن | trog | getrogen | – | Er trügt seine Freunde. (او دوستانش را فریب میدهد.) |
tun | انجام دادن | tat | getan | – | Was tust du? (چه کار میکنی؟) |
verderben | خراب کردن | verdarb | verdorben | e → i | Das Essen verdirbt schnell. (غذا سریع خراب میشود.) |
vergessen | فراموش کردن | vergaß | vergessen | e → i | Ich vergesse den Termin. (من قرار را فراموش میکنم.) |
verlieren | از دست دادن | verlor | verloren | – | Er verliert sein Handy. (او گوشیاش را گم میکند.) |
wachsen | بزرگ کردن | wuchs | gewachsen | a → ä | Die Kinder wachsen schnell. (بچهها سریع رشد میکنند.) |
waschen | شستن | wusch | gewaschen | a → ä | Ich wasche die Kleidung. (من لباسها را میشویم.) |
weichen | تسلیم شدن | wich | gewichen | – | Er weicht nicht zurück. (او عقبنشینی نمیکند.) |
weisen | نشان دادن | wies | gewiesen | – | Er weist den Weg. (او راه را نشان میدهد.) |
werben | تبلیغ کردن | warb | geworben | e → i | Er wirbt für das Produkt. (او برای محصول تبلیغ میکند.) |
werden | تبدیل شدن | wurde | geworden | e → i | Er wird Arzt. (او پزشک خواهد شد.) |
werfen | پرت کردن | warf | geworfen | e → i | Er wirft den Ball. (او توپ را پرت میکند.) |
wiegen | وزن داشتن | wog | gewogen | – | Das Paket wiegt 5 Kilo. (بسته 5 کیلو وزن دارد.) |
wissen | دانستن | wusste | gewusst | i → ei | Er weiß die Antwort. (او جواب را میداند.) |
wollen | خواستن | wollte | gewollt | o → i | Ich will reisen. (من میخواهم سفر کنم.) |
wringen | چلاندن | wrang | gewrungen | – | Sie wringt die Wäsche. (او لباسها را میچلاند.) |
ziehen | کشیدن | zog | gezogen | – | Er zieht den Wagen. (او گاری را میکشد.) |
zwingen | زور کردن | zwang | gezwungen | – | Er zwingt ihn zum Arbeiten. (او او را مجبور به کار میکند.) |
افعال با قاعده و بی قاعده چه فرقی دارن؟
در آلمانی، افعال منظم (Regular Verbs) مثل “spielen” (بازی کردن) یا “lernen” (یاد گرفتن) از یک الگوی ساده پیروی میکنن. مثلاً در زمان حال:
- Ich spiele (من بازی می کنم)
- Du spielst (تو بازی می کنی)
- Er/sie/es spielt (او بازی می کنه)
اما افعال بیقاعده یا “strong verbs” (افعال قوی) اینطور نیستن. اونا در زمان حال (به خصوص در du و er/sie/es)، زمان گذشته ساده (Präteritum)، و participle گذشته (برای زمانهای کامل) تغییراتی مثل عوض شدن حروف صدادار (Ablaut) دارن. این تغییرات ریشه در تاریخ زبان داره، اما نگران نباش چون با تمرین عادت میکنی.
مثال ساده: فعل “sehen” (دیدن). در زمان حال:
- Ich sehe (من میبینم)
- Du siehst (تو میبینی) – ببین چطور “e” به “ie” تغییر کرد؟
- Er/sie/es sieht (او میبینه)
صرف افعال بی قاعده در زبان آلمانی چطوریه؟
صرف افعال بیقاعده (unregelmäßige Verben) توی زبان آلمانی مثل بقیهی افعال باقاعده (regelmäßige Verben) قانون خاصی رو دنبال نمیکنه. یعنی هر کدومشون ساز خودشونو میزنن! 😅
این افعال توی زمانهای مختلف مثل حال، گذشته ساده یا اسم مفعول، شکلشون بهطور غیرقابل پیشبینی عوض میشه — مخصوصاً ریشه یا حروف صدادارشون.
واسه همینم باید این افعال رو حفظ کنی، چون الگوی مشخصی ندارن که باهاشون پیش بری.
ساختار کلی افعال بی قاعده چطوریه؟
در زبان آلمانی، فعلها بر اساس صرفشدن در سه زمان مهم بررسی میشن:
- Präsens (حال)
- Präteritum (گذشتهی ساده)
- Partizip II (گذشتهی کامل – برای ساختن Perfekt)
مصدر | معنی | حال ساده (er/sie/es) | گذشته ساده | Partizip II |
sein | بودن | ist | war | gewesen |
haben | داشتن | hat | hatte | gehabt |
gehen | رفتن | geht | ging | gegangen |
kommen | آمدن | kommt | kam | gekommen |
سوالات متداول
یادگیری افعال بیقاعده چقدر طول میکشه؟
بستگی به میزان تمرینت داره. اگه هر روز مرور کنی توی یکی دو ماه میتونی اکثر پرکاربردها رو یاد بگیری و راحت تر حرف بزنی.
خواندن این مطلب را به شما پیشنهاد می کنیم :
لیست افعال با قاعده در زبان آلمانی PDF