این روزها آموزش زبان انگلیسی به کودکان بسیار مورد توجه معلم ها و خانواده ها قرار گرفته و تحقیقات بسیاری برای پیدا کردن روش های مناسب برای آموزش کودکان مورد بررسی و شکل گیری می باشد و به صورت مستمر روش های زیادی برای استفاده در کلاس های آموزش زبان انگلیسی کودکان ارائه و استفاده می شود.
قدرت بالای یادگیری کودکان حتی نسبت به نوجوانان و جوانان در زبان انگلیسی باعث شده تا بیشتر به آموزش کودکان از سنین پایین توجه شده و آموزش در این سن بسیار متداول شده است. اما اگر از متدها و روش های مناسب بهره گرفته نشود چطور؟ آیا هر روشی برای آموزش زبان انگلیسی مناسب کودک شماست؟
در این مقاله به بحث و بررسی روش های خلاقانه و مناسب برای تدریس زبان انگلیسی به کودکان پرداخته شده تا شما را برای بهبود روش آموزشتان یاری رسانیم. با ما همراه باشید.
چرا آموزش زبان انگلیسی را باید از سنین کم آغاز کرد؟
آموزش زبان انگلیسی به کودکان مسئله تازه ای نبوده و از مدت ها قبل در کشور ایران و سایر کشورها انجام می شده است. اما براساس شرایط یادگیری کودکان و مهارت های آموزشی که آن ها هنوز در سنین پایین کسب نکرده اند روش های تدریس زبان انگلیسی به آن ها با زبان آموزان دیگر متفاوت می باشد.
اما اینکه چرا باید سعی شود آموزش از سنین پایین شروع شود به دلایل بسیاری بستگی دارد. کودکان به دلیل اینکه در سنین پایین از قدرت یادگیری بسیار بالایی برخوردار می باشند و ذهن آن ها برای یادگیری بسیار پویا بوده و از منظر بیولوژیکی میل به آموزش دارند بستر مناسبی است تا اگر می خواهیم در کنار آموزش های دیگر زبان انگلیسی را نیز فرا بگیرند از همان سنین پایین به آموزش زبان انگلیسی بپردازند و این زبان را همانند زبان مادری و به صورت تجربی و بدون استفاده و دانایی از گرامر زبان انگلیسی آموزش ببینند.
انواع روش های خلاقانه تدریس زبان انگلیسی به کودکان
همانطور که می دانید کودکان عاشق بازی، شعر، موسیقی و کارتون هستند. بنابراین اگر میخواهید روش های خلاقانه را برای فرزندتنان یا دانش آموزتان در پیش بگیرید، توصیه می شود که حتما بازی و سرگرمی را در آن لحاظ کنید. از جمله روش های مختلف موارد زیر هستند:
1. استفاده از بازی‌ها (Games)
بازی‌ها یکی از مؤثرترین ابزارها برای تدریس زبان به کودکان هستند. بازی‌هایی مانند بازی حافظه (Memory games)، بازی کلمات (Word games) و پازل‌های زبانی (Language puzzles) می‌توانند به یادگیری لغات جدید و تقویت مهارت‌های زبانی کمک کنند. این بازی‌ها می‌توانند به صورت گروهی انجام شوند تا جنبه اجتماعی یادگیری نیز تقویت شود.
از جمله بازی هایی که می توانید استفاده کنید شامل موارد زیر هستند:
- بازی “Simon Says” (سیمون می‌گوید): دستورات ساده‌ای مانند “Simon says touch your nose” یا “Simon says jump” را به زبان انگلیسی بدهید و از بچه‌ها بخواهید دستورات را اجرا کنند.
- بازی “Bingo”: کارت‌های بینگو با تصاویر و کلمات انگلیسی بسازید و بازی را شروع کنید. هر بار که کلمه‌ای گفته می‌شود، بچه‌ها باید آن را روی کارت خود علامت بزنند.
- بازی “Charades” (پانتومیم): کلمات یا عبارات ساده‌ای را به بچه‌ها بدهید تا آن‌ها بدون صحبت کردن، معنی آن‌ها را با حرکات بدن نشان دهند.
2. آهنگ‌ها و شعرها (Songs and Rhymes)
کودکان علاقه زیادی به آهنگ‌ها و شعرهای ساده دارند. از آهنگ‌ها و شعرهای کودکانه برای آموزش لغات و عبارات جدید استفاده کنید. این روش نه تنها باعث تقویت حافظه می‌شود، بلکه به کودکان کمک می‌کند تا تلفظ صحیح را به‌طور طبیعی یاد بگیرند. استفاده از حرکات بدن همراه با آهنگ‌ها نیز می‌تواند جذابیت بیشتری ایجاد کند.
مثال:
- آهنگ «Head, Shoulders, Knees, and Toes»: این آهنگ به آموزش اعضای بدن کمک می‌کند. می‌توانید آهنگ را پخش کنید و همراه با کودکان به بخش‌های مختلف بدن اشاره کنید. تکرار آهنگ به کودکان کمک می‌کند تا لغات را به خوبی به خاطر بسپارند.
- شعر «Twinkle, Twinkle, Little Star»: از این شعر برای آموزش کلمات مرتبط با آسمان و ستاره‌ها استفاده کنید. می‌توانید با حرکات دست، شکل ستاره را به کودکان نشان دهید تا ارتباط بهتری با شعر برقرار کنند.
3. داستان‌گویی (Storytelling)
داستان‌گویی یکی از روش‌های مؤثر برای آموزش زبان است. با خواندن داستان‌های ساده و جذاب به زبان انگلیسی، کودکان می‌توانند با کلمات و ساختارهای جدید آشنا شوند. همچنین می‌توانید از تصاویر کتاب‌های داستان برای توضیح کلمات و مفاهیم استفاده کنید. تشویق کودکان به بازگویی داستان‌ها به زبان خودشان نیز می‌تواند به تقویت مهارت‌های گفتاری کمک کند.
مثال:
- کتاب «The Very Hungry Caterpillar»: این کتاب را با تصاویر زیبا به کودکان نشان دهید و داستان را بخوانید. در حین خواندن، از کودکان سوالاتی بپرسید، مثلاً “What did the caterpillar eat on Monday?” و از آن‌ها بخواهید پاسخ دهند.
- ساخت داستان: از کودکان بخواهید که با استفاده از تصاویر یا اسباب‌بازی‌ها، یک داستان کوتاه به زبان انگلیسی بسازند. این کار به خلاقیت و تقویت مهارت گفتاری آن‌ها کمک می‌کند.
4. استفاده از هنر و کاردستی (Arts and Crafts)
هنر و کاردستی ابزارهایی عالی برای آموزش زبان به کودکان هستند. با انجام پروژه‌های هنری که نیاز به استفاده از زبان انگلیسی دارند، مانند ساختن کارت‌های تبریک یا نقاشی کشیدن بر اساس موضوعات خاص، کودکان به طور فعال با زبان انگلیسی درگیر می‌شوند. در طول فرآیند ساخت، می‌توانید کلمات و عبارات مرتبط را آموزش دهید.
مثال:
- ساختن کارت‌های تبریک: از کودکان بخواهید کارت‌های تبریک برای مناسبت‌های خاص (مانند تولد یا کریسمس) درست کنند. آن‌ها می‌توانند روی کارت‌ها کلماتی مانند “Happy Birthday” یا “Merry Christmas” بنویسند و با نقاشی‌ها و استیکرها تزئین کنند.
- نقاشی کردن: از کودکان بخواهید نقاشی‌هایی با موضوعات ساده بکشند، مثل “My Family” یا “My Favorite Animal”. سپس از آن‌ها بخواهید که نقاشی‌های خود را به زبان انگلیسی توصیف کنند.
5. نمایش‌های عروسکی و نقش‌آفرینی (Puppetry and Role-Playing)
کودکان علاقه زیادی به نمایش‌های عروسکی و بازی‌های نقش‌آفرینی دارند. با استفاده از عروسک‌ها یا ایفای نقش شخصیت‌های مختلف، می‌توانید موقعیت‌های روزمره را شبیه‌سازی کرده و از این طریق زبان انگلیسی را به آن‌ها آموزش دهید. این روش به کودکان کمک می‌کند تا از زبان انگلیسی در موقعیت‌های واقعی استفاده کنند و اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.
مثال:
- نمایش عروسکی: از عروسک‌های ساده (مثل عروسک‌های دستی) استفاده کنید تا داستان‌های کوتاهی را به زبان انگلیسی اجرا کنید. کودکان می‌توانند شخصیت‌های مختلف را بازی کنند و دیالوگ‌های ساده را به زبان انگلیسی بگویند.
- بازی‌های نقش‌آفرینی: یک فروشگاه یا رستوران شبیه‌سازی کنید و کودکان را به نقش‌های مختلف (فروشنده، مشتری) تقسیم کنید. از آن‌ها بخواهید مکالمات ساده‌ای مانند “Can I have an apple?” یا “How much is this?” را تمرین کنند.
6. استفاده از فناوری (Technology Integration)
در دنیای امروز، استفاده از ابزارهای دیجیتال برای آموزش زبان بسیار مؤثر است. اپلیکیشن‌ها، بازی‌های آموزشی و ویدیوهای تعاملی می‌توانند به یادگیری زبان کمک کنند. این ابزارها معمولاً با طراحی جذاب و محتوای تعاملی، توجه کودکان را به خود جلب می‌کنند و به آن‌ها اجازه می‌دهند تا زبان را به شیوه‌ای سرگرم‌کننده یاد بگیرند.
مثال:
- اپلیکیشن‌های آموزشی: از اپلیکیشن‌هایی مانند Duolingo Kids یا ABCmouse استفاده کنید. این اپلیکیشن‌ها دارای بازی‌ها و فعالیت‌های تعاملی هستند که کودکان را به یادگیری زبان انگلیسی تشویق می‌کنند.
- ویدیوهای آموزشی: ویدیوهای کوتاه آموزشی با موضوعات مختلف مثل رنگ‌ها، حیوانات و اشیا روزمره در یوتیوب یا سایت‌های آموزشی مشاهده کنید. سپس از کودکان بخواهید کلمات جدید را تکرار کنند یا به سوالات مربوط به ویدیو پاسخ دهند.
7. آموزش زبان از طریق بازی‌های فیزیکی (Physical Activities)
کودکان عاشق تحرک هستند، بنابراین استفاده از بازی‌های فیزیکی در تدریس زبان می‌تواند بسیار مؤثر باشد. بازی‌هایی مانند قایم‌باشک (Hide and Seek) با استفاده از کلمات انگلیسی، یا بازی Twister با استفاده از دستورات انگلیسی، به کودکان کمک می‌کند تا زبان را به‌صورت عملی و در حین حرکت بیاموزند.
مثال:
- بازی «قایم‌باشک»: می‌توانید اشیا یا فلش‌کارت‌های آموزشی را در اتاق مخفی کنید و از کودکان بخواهید آن‌ها را پیدا کنند. با استفاده از دستورات ساده به آن‌ها کمک کنید، مثل “It’s under the table” یا “It’s behind the door”.
- بازی «Twister»: از بازی Twister برای آموزش رنگ‌ها و اعضای بدن استفاده کنید. مثلاً بگویید “Put your right hand on the red circle”. کودکان باید این دستور را دنبال کنند.
8. استفاده از فلش‌کارت‌ها (Flashcards)
فلش‌کارت‌ها ابزاری ساده و مؤثر برای آموزش لغات جدید به کودکان هستند. می‌توانید فلش‌کارت‌های تصویری تهیه کنید و از کودکان بخواهید تا کلمات را به انگلیسی بیان کنند. این روش به ویژه برای یادگیری لغات و تقویت حافظه بصری مفید است.
- فلش‌کارت‌های تصویری: یک دسته فلش‌کارت با تصاویر حیوانات، میوه‌ها، اشیاء و … تهیه کنید. از کودکان بخواهید تصویر را ببینند و نام آن را به انگلیسی بگویند. سپس می‌توانید کارت‌ها را به صورت بازی حافظه استفاده کنید.
- فلش‌کارت‌های جمله‌ساز: فلش‌کارت‌هایی با کلمات مختلف بسازید و از کودکان بخواهید با استفاده از آن‌ها جملات ساده بسازند. مثلاً با کلمات “I”, “like”, “apples”، جمله “I like apples” را بسازند.
9. آموزش زبان از طریق فیلم‌ها و کارتون‌ها (Movies and Cartoons)
تماشای فیلم‌ها و کارتون‌های انگلیسی زبان با زیرنویس می‌تواند روشی مؤثر برای آموزش زبان باشد. این روش به کودکان کمک می‌کند تا تلفظ صحیح و عبارات روزمره را بشنوند و درک کنند. همچنین می‌توانید بعد از تماشای فیلم، درباره‌ی داستان آن با کودکان صحبت کنید و از آن‌ها بخواهید که داستان را به زبان خودشان بازگو کنند.
مثال:
- تماشای کارتون‌های آموزشی: کارتون‌هایی مانند «Peppa Pig» یا «Dora the Explorer» را تماشا کنید. این کارتون‌ها مکالمات ساده و واضحی دارند که به کودکان کمک می‌کند زبان انگلیسی را به‌طور طبیعی بیاموزند.
- بازگویی داستان: بعد از تماشای یک قسمت کارتون، از کودکان بخواهید داستان را به زبان انگلیسی بازگو کنند یا شخصیت‌های مورد علاقه خود را معرفی کنند.
10. تشویق به شرکت در گروه‌های یادگیری (Learning Groups)
ایجاد گروه‌های کوچک برای یادگیری زبان انگلیسی می‌تواند انگیزه‌ی بیشتری برای کودکان ایجاد کند. در این گروه‌ها، کودکان می‌توانند با هم به تمرین زبان بپردازند، بازی‌های گروهی انجام دهند و از یکدیگر یاد بگیرند. این تعامل اجتماعی نیز به تقویت مهارت‌های گفتاری و شنیداری کمک می‌کند.
مثال:
- گروه‌های بازی: چند کودک را دور هم جمع کنید و بازی‌های گروهی مثل بازی کلمات یا مسابقات کوچک را برگزار کنید. این کار باعث می‌شود که کودکان از یکدیگر یاد بگیرند و مهارت‌های ارتباطی خود را تقویت کنند.
- گروه‌های کتابخوانی: یک گروه کتابخوانی کوچک تشکیل دهید و هر بار یک کتاب ساده به زبان انگلیسی بخوانید. پس از خواندن، درباره داستان صحبت کنید و از کودکان بخواهید نظرات خود را بیان کنند.
روش های خلاقانه تدریس گرامر زبان انگلیسی به کودکان
شاید قصد داشته باشید گرامر زبان انگلیسی را به کودکان آموزش بدهید به همین دلیل انواع روش های خلاقانه تدریس گرامر زبان انگلیسی به کودکان را در جدول زیر توضیح داده ایم.
| روش تدریس | توضیحات و مثال کاربردی |
| 1. بازی‌های گرامری (Grammar Games) | بازی‌هایی مانند بینگوی گرامر (Grammar Bingo) یا حدس زدن (Guessing Game) با استفاده از جملات ناقص برای تمرین ساختارهای گرامری. مثلاً بازی Bingo برای زمان حال ساده: “He ___ (eat) an apple.” کودکان باید فعل صحیح را انتخاب کنند. |
| 2. آهنگ‌ها و شعرهای گرامری (Grammar Songs and Rhymes) | آهنگ‌هایی مانند “If You’re Happy and You Know It” را با تغییرات گرامری مثل افعال گذشته تغییر دهید: “If you’re happy and you know it, you jumped (jump)”. این روش به یادگیری ساختارهای گرامری کمک می‌کند. |
| 3. استفاده از تصاویر و کارت‌ها (Picture and Flashcards) | فلش‌کارت‌هایی با تصاویر مختلف تهیه کنید. از کودکان بخواهید که با استفاده از تصاویر، جملاتی را با ساختارهای گرامری مشخص بسازند. مثلاً برای یادگیری ضمایر، فلش‌کارت‌های شخصیت‌های مختلف را نشان دهید و بپرسید: “Is he a doctor?” |
| 4. داستان‌نویسی گروهی (Group Story Writing) | یک جمله ساده را شروع کنید و از هر کودک بخواهید یک جمله به آن اضافه کند، اما با ساختار گرامری خاص (مثل استفاده از زمان گذشته). مثلاً “Once upon a time, there was a cat. The cat saw a mouse.” و ادامه‌ی داستان با افعال گذشته. |
| 5. نقش‌آفرینی گرامری (Grammar Role-Playing) | نقش‌آفرینی با تمرکز بر ساختارهای گرامری. مثلاً یک بازی رستورانی را طراحی کنید که در آن کودکان باید جملات با ساختار حال استمراری را استفاده کنند: “I am eating a sandwich” یا “She is drinking water.” |
| 6. استفاده از اپلیکیشن‌ها و بازی‌های آنلاین (Apps and Online Games) | استفاده از اپلیکیشن‌هایی که تمرین‌های گرامری تعاملی دارند. مثلاً بازی‌هایی که کودکان باید جای خالی در جملات را پر کنند یا ترتیب کلمات را برای ساخت جملات صحیح گرامری تنظیم کنند. |
| 7. پازل‌های گرامری (Grammar Puzzles) | پازل‌هایی که در آن‌ها کلمات به هم ریخته‌اند و کودکان باید آن‌ها را به ترتیب صحیح مرتب کنند تا یک جمله با ساختار گرامری درست تشکیل دهند. مثلاً “playing/ is/ the/ cat” تبدیل به “The cat is playing.” |
لغات ساده انگلیسی برای کودکان
در این قسمت انواع لغات ساده را برای آموزش به کودکان در جدول زیر مشخص کرده ایم:
| دسته‌بندی لغات | توضیحات و مثال‌ها |
| 1. رنگ‌ها (Colors) | Red, Blue, Green, Yellow, Pink, Purple |
| 2. اعداد (Numbers) | One, Two, Three, Four, Five, Six, Seven, Eight, Nine, Ten |
| 3. اعضای بدن (Body Parts) | Head, Hand, Arm, Leg, Foot, Eyes, Ears, Nose, Mouth |
| 4. حیوانات (Animals) | Cat, Dog, Bird, Fish, Elephant, Lion, Tiger, Cow, Horse, Duck |
| 5. میوه‌ها (Fruits) | Apple, Banana, Orange, Grape, Strawberry, Watermelon, Mango, Pineapple |
| 6. وسایل خانه (Household Items) | Chair, Table, Bed, Door, Window, Sofa, Lamp, Cup, Plate, Spoon |
| 7. غذاها (Foods) | Bread, Milk, Rice, Chicken, Cheese, Egg, Soup, Salad, Pizza, Cake |
| 8. خانواده (Family Members) | Mother, Father, Brother, Sister, Grandmother, Grandfather, Baby |
| 9. لباس‌ها (Clothing) | Shirt, Pants, Shoes, Hat, Socks, Dress, Coat, Jacket, Scarf, Gloves |
| 10. اشکال هندسی (Shapes) | Circle, Square, Triangle, Rectangle, Oval, Star, Heart |
| 11. وسایل نقلیه (Transportation) | Car, Bus, Train, Bicycle, Airplane, Boat, Motorcycle |
| 12. روزهای هفته (Days of the Week) | Monday, Tuesday, Wednesday, Thursday, Friday, Saturday, Sunday |
| 13. فصول سال (Seasons) | Spring, Summer, Autumn (Fall), Winter |
| 14. مکان‌ها (Places) | School, Park, Zoo, Supermarket, Hospital, Home, Playground |
| 15. افعال ساده (Simple Verbs) | Run, Jump, Eat, Sleep, Drink, Play, Read, Write, Sing, Dance |
| 16. وسایل مدرسه (School Items) | Book, Pencil, Eraser, Bag, Desk, Chalk, Ruler, Notebook, Scissors |
جمع بندی و نتیجه گیری
در این مقاله صفر تا صد انواع روش های خلاقانه آموزش زبان انگلیسی به کودکان را توضیح دادیم و مهم ترین ویژگی هایی که باید در این زمینه بلد باشید را گفتیم. در نهایت پیشنهاد می کنیم اگر قصد دارید به فرزندتان به صورت کاربردی آموزش زبان انگلیسی را انجام دهید، از دوره های موسسه زبان دهخدا که یکی از بهترین موسسه ها در زمینه آموزش زبان انگلیسی به کودکان محسوب می شود شرکت نمایید.
همچنین به یاد داشته باشید آموزش برای کودکان باید توام با سرگرمی و از جنبه های تفریحی انجام گیرد به طوری کودکان تصور نکنند که در حال یادگیری یک زبان دیگر به صورت درس هستند و سختی های این آموزش نباید برایشان مشخص باشد.
حتما بخوانید:
