روش های خلاقانه تدریس زبان انگلیسی به کودکان
این یک واقعیت است که ایده آموزش زبان انگلیسی به کودکان امروزه بسیار مورد توجه معلم ها و خانواده ها قرار گرفته است. از این رو تحقیقات بسیاری برای پیدا کردن روش های مناسب برای آموزش کودکان مورد بررسی و شکل گیری می باشد و به صورت مستمر روش های زیادی برای استفاده در کلاس های آموزش زبان انگلیسی کودکان ارائه و استفاده می شود. قدرت بالای یادگیری کودکان حتی نسبت به نوجوانان و جوانان در زبان انگلیسی باعث شده تا بیشتر به آموزش کودکان از سنین پایین توجه شده و آموزش در این سن بسیار متداول شده است. اما اگر از متدها و روش های مناسب بهره گرفته نشود آموزش در این سن به خوبی میسر نبوده و ممکن است زبان آموز را از آموزش دور نماید. در اینجا به بحث و بررسی روش های خلاقانه و مناسب برای تدریس زبان انگلیسی به کودکان پرداخته شده تا شما را برای بهبود روش آموزشتان یاری رسانیم. با ما همراه باشید.
چرا آموزش زبان انگلیسی را باید از سنین کم آغاز کرد؟
آموزش زبان انگلیسی به کودکان مسئله تازه ای نبوده و از مدت ها قبل در کشور ایران و سایر کشورها انجام می شده است. اما براساس شرایط یادگیری کودکان و مهارت های آموزشی که آن ها هنوز در سنین پایین کسب نکرده اند روش های تدریس زبان انگلیسی به آن ها با زبان آموزان دیگر متفاوت می باشد. اما اینکه چرا باید سعی شود آموزش از سنین پایین شروع شود به دلایل بسیاری بستگی دارد. کودکان به دلیل اینکه در سنین پایین از قدرت یادگیری بسیار بالایی برخوردار می باشند و ذهن آن ها برای یادگیری بسیار پویا بوده و از منظر بیولوژیکی میل به آموزش دارند بستر مناسبی است تا اگر می خواهیم در کنار آموزش های دیگر زبان انگلیسی را نیز فرا بگیرند از همان سنین پایین به آموزش زبان انگلیسی بپردازند و این زبان را همانند زبان مادری و به صورت تجربی و بدون استفاده و دانایی از گرامر زبان انگلیسی آموزش ببینند.
همچنین کودکان برای آموزش دارای زمان بسیار زیادی می باشند و در نتیجه وقت زیادی برای تمرین کردن و آموزش دیدن داشته و نیازی ندارند تا اطلاعات زیادی را در مدت زمان کوتاهی فرا بگیرند در نتیجه با آرامش خیال و بدون هیچ فشاری به دلیل نداشتن مسئولیت های دیگر می توانند زبان انگلیسی را آموزش دیده و از این آموزش نهایت لذت را ببرند و همچنین حس تمایز و رقابت پذیری در کودکان باعث می شود تا با دانستن چیزهای دیگر همانند زبان انگلیسی نسبت به دیگران از این موضوع حس خوشایندی داشته باشند و علاقه و توان خود را برای آموزش بیشتر صرف نمایند. از منظر حافظه نیز به دلیل اینکه در سنین کودکی حافظه بچه ها بسیار قوی عمل می کند آن ها می توانند آموزه های خود را زودتر و بهتر از سنین دیگر بخاطر سپرده و دیرتر به فراموشی بسپارند در نتیجه بنا به دلایل مطرح شده و همچنین دلایل دیگر والدین و معلمین زبان انگلیسی آموزش زبان انگلیسی از سنین پایین را بسیار مورد توجه و مهم قلمداد می کنند.
در ادامه به یک سری روش ها و قواعد برای آموزش زبان انگلیسی به کودکان اشاره خواهیم کرد که امیدواریم موثر واقع شود.
۱. آموزش بوسیله فعالیتهای فیزیکی و حرکتی
آموزش زبان انگلیسی را با فعالیت های فیزیکی ادغام کنید. با استفاده از درست کردن اشکال، نقاشی کشیدن، درست کردن پازل، نام گذاری تصاویر، اتصال کلمات و تصاویر، بازی کردن، نشان دادن دستورالعمل ها و یا کلمات و جملات با استفاده از دست ها، چشم، گوش و زبان بدن. استفاده از روش شنیدن و عمل کردن به دستورات یکی از روش های خوب برای آموزش به کودکان است به این صورت که آن ها با توجه به مواردی که می شنوند آن کار را انجام خواهند داد مانند نشستن، بلند شدن، حرکت در جهات مختلف و… . همچنین در این خصوص می توان از روش های شنیدن و نقاشی کردن، شنیدن و انتخاب تصویر، شنیدن و مرتب کردن تصاویر نیز بهره برد. در حالت مشابه برای مهارت اسپیکینگ نیز می توان از یک سری عبارات مشخص که می توان در موقعیت های مختلف استفاده کرده بهره گرفت و به صورت موزیک، مکالمه آن ها را تمرین و استفاده کرد.
مطلب پیشنهادی : بازیهای جدید زبان انگلیسی در کلاس
۲. آموزش دروس از طریق فعالیت های جانبی
از آنجایی که دامنه تحمل و تمرکز کودکان محدود می باشد و در صورت انجام یک فعالیت ممکن است به مدت طولانی خسته شوند باید برای آموزش موضوعات با استفاده از چندین فعالیت متنوع از مدت زمان های کوتاه تر استفاده کرده و از یک فعالیت به فعالیت دیگر آن ها را هدایت نماییم. فعالیت هایی که دارای زمان بین ۵ تا ۱۰ دقیقه هستند بسیار مناسب و با ضریب یادگیری بالایی در آموزش می باشند و اینکه اگر یک تعادل در بین تمامی این فعالیت ها برقرار باشد نتیجه بسیار مطلوب و عالی را به همراه خواهد داشت که می تواند شامل موارد زیر باشد
– فعالیتهای آرام / با سروصدا
– مهارت های مختلف : لیسنینگ، اسپیکینگ، ریدینگ و رایتینگ
– فعالیت های فردی / دو نفره / گروهی / کلاسی
– فعالیت های بین معلم و زبان آموز / زبان آموز و زبان آموز
۳. آموزش براساس تمرین و فعالیت کلاسی
آموزش براساس یک فعالیت کلاسی و یا تمرین می تواند به صورت یک فعالیت با هدف مشخص مطرح شود. در این خصوص مثلا زبان آموزان می توانند از طریق نقاشی کردن و یا صحبت کردن یک فعالیت را به اتمام برسانند. مثلا نقاشی کردن یک دستورالعمل شفاهی و یا در طی یک کار گروهی یا دونفره با قرار دادن تصاویر در جای مناسب یک داستان را کامل نمایند. مهم ترین نکته فعالیت های کلاسی برای کودکان به صورت زیر می باشد:
– ایجاد انسجام و همبستگی برای انجام فعالیت
– دارا بودن هدف و معنا برای زبان آموزان
– فراهم کردن حس مشارکت برای انجام فعالیت
۴. محیا کردن حس ارتباط یا همکاری
یکی از راه هایی که یک کودک می تواند از طریق آن به یادگیری زبان انگلیسی بپردازد برقرار کردن ارتباط با یک فرد دیگر که دارای دانش بیشتری از او است می باشد که این موضوع حتی می تواند بین خود کودکان نسبت به هم اتفاق بیافتد و یا حتی بین کودک و افراد بزرگسال همچون مادر، پدر و سایر اعضای خانواده. این همکاری باعث شکوفایی دانش و توانایی کودکان می شود و یادگیری را برای شان لذت بخش تر خواهد کرد.
۵. تهیه منابع با استفاده از زبان آموزان برای آموزش
زبان آموزان به طرق مختلف مانند نقاشی کردن شخصیت های یک داستان وقتی که آن را می شنوند و یا درست کردن عروسک برای بازگویی یک داستان می توانند به تولید منابع برای آموزش خود کمک کنند و از طریق این مشارکت یادگیری خود را بهبود بخشند. زبان آموزان می توانند عکس های مختلف مربوط به یک داستان را از داخل مجله یا روزنامه پیدا کنند و به کلاس بیاورند. و از این طریق حتی می توانند یک کتاب مصور طراحی کرده و به مرور آن را تکمیل کنند و به عنوان یک منبع مناسب از آن بهره ببرند.
۶. تدریس براساس موضوعات مختلف
آموزش براساس موضوعات مختلف و مشخص مانند حیوانات، دوستان، غذا یا خانواده برای کودکان و حتی بزرگسالان می تواند موثر باشد و این موضوع می تواند ارتباط خوبی بین زندگی زبان آموزان و موضوع تدریس برقرار کرده و راحت تر به یادگیری زبان انگلیسی بپردازند.
۷. انتخاب موضوعاتی که بچه ها با آن بیشتر آشنا هستند
تدریس و انتخاب موضوعات برای آموزش می تواند در مورد مواردی باشد که زبان آموزان با آن ها آشنایی دارند مانند فرهنگ زبان آموزان مثل داستان ها و رخدادهای تاریخی، تعطیلات ملی و …. . از آنجایی که کودکان به زبان مادری خود می توانند در مورد این موضوعات صحبت نمایند و در مورد آن ها اطلاعاتی دارند در نتیجه برای شان راحت تر می باشد تا بتوانند به زبان انگلیسی نیز در مورد این مسائل صحبت نمایند و از تجربیات و خاطرات خود صحبت کنند.
۸. استفاده از فعالیت هایی که نیاز به همکاری و کارگروهی دارد
کودکان دوست دارند تا با یکدیگر ارتباط داشته و فعالیت های گروهی انجام دهند در نتیجه تمرین ها و فعالیت هایی که باعث شود زبان آموزان با همکاری با هم انجام دهند بسیار برای یادگیری آن ها مناسب و مفید است. اینکار از اینکه سر جای خود مدام نشسته و فقط به آموزش های استاد گوش بدهند بهتر است. برای این نوع از فعالیت ها برنامه مناسب و دقیقی باید تهیه شود تا بدرستی در کنار سرگرمی، آموزش نیز انجام گیرد و فقط باعث سرگرمی آن ها نشود. در نتیجه برای این کار حتما قبل از کلاس فعالیت مربوطه را به خوبی طراحی کنید و تمام قوانین آن از نقطه شروع تا پایان را چک کرده و هدف از انجام آن را مشخص کنید تا در آخر نتیجه مورد نظر خود را دریافت نمایید. یکی از مهم ترین نکات این گونه تمرین ها کنترل درست کودکان و شرح دقیق فعالیت می باشد تا بتوانند به خوبی و براحتی از عهده آن بربیایند. در این خصوص گروه بندی زبان آموزان هم بسیار مهم است که باید در این کار توازن برقرار شود تا آن هایی که کمی در آموزش کندتر از دیگران می باشند در کنار زبان آموزان باهوش تر قرار گرفته تا آموزش را به خوبی دریافت کنند.
۹. تشکیل یک گروه آموزشی در کلاس
در کلاس سعی کنید از کودکان نیز برای آموزش استفاده نمایید و برای برخی از مسائل آموزشی به آن ها مسئولیتی را محول کرده و از آن ها بخواهید تا در رسیدن کلاس به آن هدف آموزشی به شما و دیگر زبان آموزان کمک نمایند تا پویایی و حس آموزش و یادگیری را در کلاس تقویت نمایید.
۱۰. استفاده از تمرین ها و فعالیت های سرگرم کننده که براحتی به نتیجه برسند
کودکان معمولا دوست دارند فعالیت ها و تمرین هایی را انجام بدهند که در آن به نتیجه دلخواه دست یابند در نتیجه بر این اساس فعالیت هایی را طراحی نمایید که در کنار اینکه آن ها را به چالش می کشد بتوانند حتما به هدف فعالیت دست یابند. این موضوع نیز بسیار به معلم و نحوه طراحی و شناخت او از کلاس و موضوع مورد تدریس وابسته است.
۱۱. فراهم کردن راه های جانبی برای درک زبان
همانطور که مشخص است کودکان برای درک و انجام فعالیت ها از دانش کمی برخوردار می باشند در نتیجه باید از طرق مختلف برای فهماندن و درک کردن فعالیت ها و دستورالعمل ها روش هایی را بکار گیرید تا بتوانند براساس آن ها متوجه شوند که به چه صورت باید کار را انجام دهند.
۱۲. مشخص کردن هدف و بازخورد گرفتن
کودکان بسیار علاقه مند به برنده شدن می باشند در نتیجه برای اینکه بدانند در هر فعالیت و آموزشی چه هدفی را باید دنبال نمایند بهتر است هدف آن موضوع یا فعالیت را برای آن ها به طور دقیق مشخص کنید تا خودشان از موفقیت و یا عدم موفقیت مطلع شوند و در صورتی که نتوانند به هدف دلخواه برسند از دلیل آن نیز آگاه باشند. همچنین در این خصوص می توانید از مواردی که باعث ایجاد انگیزه در آن ها می شود مانند دادن استیکر، یا نمره مثبت و … استفاده نمایید.
۱۳. استفاده از زبان انگلیسی برای مدیریت کلاس
همواره سعی کنید میزان استفاده از زبان انگلیسی در کلاس بسیار بیشتر از زبان مادری کودکان باشد به طوری که حتی برای مدیریت کلاس از زبان انگلیسی بهره ببرید تا زبان آموزان نیز به این دستورات در زبان انگلیسی عادت کرده و از تکرار کردن، آن ها را فرا بگیرند. حتی در زمان توضیح فعالیت ها، بیان بازخورد برای ایجاد انگیزه و مواردی از این قبیل از زبان انگلیسی استفاده نمایید.
۱۴. استفاده از زبان مادری در صورت نیاز
در حالی که برای تدریس زبان انگلیسی برای کودکان بهتر است از زبان مادری استفاده نشود اما در مواقعی خاص برای توضیح کاری و یا گفتن معنی کلمه یا جمله ای می توان به صورت کم از زبان مادری استفاده کرد اما باید توجه شود که از این کار تا حد امکان دوری کرده و اجازه ندهید استفاده از زبان مادری برای زبان آموزان نیز به عادت تبدیل شود. این موضوع در برخی از مواقع حس خوب و امنی به کودکان در کلاس خواهد داد و آموزش را برای آن ها راحت تر خواهد کرد.
۱۵. استفاده از موزیک و ویدیو کلیپ
آموزش و انجام فعالیت های صوتی و بصری بسیار برای کودکان جذاب بوده و در یادگیری زبان انگلیسی به آن ها کمک خواهد کرد استفاده از موزیک های آموزشی برای الفبا انگلیسی تا کلمات و واژگان مختلف براساس موضوعات مشخص باعث می شود تا آموزش برای شان جذابیت خاصی داشته و ذهن شان را برای یادگیری آن بیشتر درگیر نمایند و در برخی از موارد تلفیق فعالیت های گروهی و این نوع از کار باعث سرعت بخشی در یادگیری خواهد شد.
سخن آخر
به یاد داشته باشید آموزش برای کودکان باید توام با سرگرمی و از جنبه های تفریحی انجام گیرد به طوری کودکان در کلاس تصور نکنند که در حال یادگیری یک زبان دیگر به صورت درس هستند و سختی های این آموزش نباید برای شان مشخص باشد. آن ها باید تصور کنند که کلاس درس برای شان یک محیط امن برای حضور و داشتن اوقات خوش و انجام یک سری فعالیت بوده که در بطن این موضوع یک سری آموزش ها نیز به دلیل هدفمند بودن فعالیت ها شکل خواهد گرفت و این موضوع باعث می شود تا آن ها از یادگیری زبان انگلیسی دوری نکرده و همواره مشتاق حضور در کلاس و همکاری و فعالیت در کلاس باشند.