ضرب المثل های روسی با ترجمه
روس ها از طریق ضرب المثل ها و اصطلاحات خود چه در موقعیت های رسمی و چه در موقعیت های غیررسمی معانی زیادی را بیان می‌کنند، بنابراین دانستن برخی از این ضرب المثل ها می تواند برای شما ضروری باشد اگر قصد داشته باشید تا زبان روسی را به خوبی یاد بگیرید.
گاهی روس ها یک ضرب المثل را فقط به یکی دو کلمه اول کوتاه می‌کنند و انتظار دارند شنونده بقیه آن را بداند و بفهمد. در این مقاله ما قصد داریم ضرب المثل های روسی را برای شما بیان کنیم تا بهتر بتوانید این زبان را درک کنید.
ضرب المثل های روسی درباره دوستی و دشمنی
- Не имей сто рублей, а имей сто друзей.
صد روبل نداشته باش، بلکه صد تا دوست داشته باش.
- Старый друг, лучше новых двух.
یک دوست قدیمی بهتر از دو دوست جدید است.
- Друг спорит, а враг поддакивает.
یک دوست بحث می کند، اما یک دشمن موافقت می کند.
- Неверный друг опаснее врага.
دوست بی وفا از دشمن خطرناک تر است.
- Дружба как стекло: разобьешь не сложишь.
دوستی مثل شیشه است: اگر آن را بشکنی، دیگر نمی توانی آن را جمع و جور کنی.
- Крепкую дружбу и топором не разрубишь.
دوستیه قوی را نمی توان با تبر قطع کرد.
- Человек без друзей, что дерево без корней.
انسان بدون دوست مانند درختی است که ریشه ندارد.
- Дерево держится корнями, а человек — друзьями.
درخت را ریشه اش نگه میدارد آدمی را دوستانش نگه میدارد.
- Чем желать смерти врагу, лучше пожелай долгой жизни себе.
به جای آرزوی مرگ برای دشمن، بهتر است برای خود آرزوی طول عمر داشته باشید.
- Плохой друг — что тень: в солнечный день не отвяжешься, а в ненастный не найдешь.
دوست بد مثل سایه است، در یک روز آفتابی نمی توانید از شر او خلاص شوید، اما در یک روز طوفانی او را پیدا نمی کنید.
- Постучит беда в окошко — подружится собака с кошкой.
اگر مشکل به پنجره بزند، سگ و گربه با هم دوست می شوند.
- Сперва узнай силу врага, а потом вступай с ним в борьбу.
ابتدا قدرت دشمن را دریابید و سپس با او بجنگید.
- Не хвались другом в три дня, а хвались в три года.
سه روز به دوست فخر نکن (افتخار نکن)، سه سال فخر کن.
- Лучше честный враг, чем коварный друг.
یک دشمن صادق بهتر از یک دوست خیانتکار است.
- Не бойся врага умного, бойся друга глупого.
از دشمن صادق نترسید، از دوست احمق بترسید.
- Будете друг за дружку держаться – можете ничего не бояться.
اگر به همدیگر وصل شوید، از هیچ چیز نمی ترسید.
- В дым разругаетесь, потом – сгорите со стыда.
در دود دعوا می کنی، بعد از شرم می ترسی.
- Вещь хороша, когда новая, а друг – когда старый.
یک چیز وقتی نو باشد خوب است اما دوست وقتی کهنه باشد خوب است.
- Все за одного, один за всех.
همه برای یکی، یکی برای همه.
- Где дружба прочна, там хорошо идут дела.
جایی که دوستی قوی است، همه چیز خوب پیش می رود.
- Добрая шутка дружбы не рушит.
یک شوخی خوب، یک دوستی را خراب نمی کند.
- Добро потеряешь – опять наживёшь, друга потеряешь – уже не вернёшь.
اگر چیزی را از دست بدهید، دوباره به دست خواهید آورد، اگر دوستی را از دست بدهید، هرگز آن را پس نخواهید گرفت.
- Друг – ценный клад, недругу никто не рад.
دوست گنج ارزشمندی است، اما هیچکس از دشمن خوشحال نیست.
- Знакомых много, а друзей мало.
آشنا ها زیادند، اما دوستان کم.
- Неверный друг – опасный враг.
دوست بی وفا دشمن خطرناکی است.
ضرب المثل روسی درباره میهن
- Человек без Родины – что соловей без песни.
مرد بی وطن مثل بلبل بی آواز است.
- На чужбине и собака тоскует.
در سرزمین بیگانه، حتی یک سگ هم غمگین است.
- Нет на свете ничего краше, чем Родина наша.
هیچ چیز در جهان زیبا تر از سرزمین مادری ما نیست.
- Родина — мать, умей за нее постоять.
وطن مادر شماست، بدانید چگونه از او دفاع کنید.
- На чужбине родная землица во сне снится.
در یک سرزمین بیگانه، شما در مورد سرزمین مادری خود خواب می بینید.
- На чужбине и сладкое в горчицу, а на родине и хрен за леденец.
در سرزمین بیگانه شیرینی تبدیل به خردل می شود و در خانه ترب به آب نبات تبدیل می شود.
- Своя земля и в горсти мила.
سرزمین خودت حتی در یک مشت هم شیرین است.
- Ближняя соломка лучше дальнего сенца.
نزدیک ترین نی بهتر از نی دور است.
ضرب المثل های روسی درباره کار
- За много дел не берись, а в одном отличись.
خیلی از چیز ها را بر عهده نگیرید، اما در یکی عالی باشید.
- Кто раньше встает, тот грибки соберет, а сонливый да ленивый идут после за крапивой.
کسی که اول بلند می شود، قارچ ها را جمع می کند. اما خواب آلوها و تنبل ها دنبال گزنه می روند.
- Под лежачий камень и вода не течет.
آب زیر سنگ دراز کشیده نمی رود. (نباید تنبل بود و باید کار کرد)
- Без работы день годом кажется.
بدون کار، یک روز مانند یک سال به نظر می رسد.
- Без терпенья нет уменья.
بدون صبر هیچ مهارتی وجود ندارد.
- Пока ленивый разомнется, усердный с работы вернется.
در حالی که تنبل گرم می شود، کوشا از کار بر می گردد.
- С мастерством люди не родятся, а добытым ремеслом гордятся.
مردم با مهارت به دنیا نمی آیند، اما به حرفه ای که به دست آورده اند افتخار می کنند.
- Не тот хорош, кто лицом пригож, а тот хорош, кто на дело гож.
کسی که چهره ای زیبا دارد خوب نیست، اما کسی که در تجارت خوب است، خوب است.
- Маленькое дело лучше большого безделья.
یک کار کوچک بهتر از یک بطالت بزرگ است.
- Не начавши — думай, а начавши — делай.
قبل از شروع، فکر کنید، اما وقتی شروع کردید، انجام دهید.
- Мала пчелка, да и та работает.
زنبور کوچک است و کار می کند.
ضرب المثل های روسی درباره زمان
- Деньги пропали — наживешь, время пропало — не вернешь.
اگر پول را از دست بدهید، می توانید پول در بیاورید. اگر زمان را از دست بدهید، آن را پس نخواهید گرفت.
- Лучше поздно, чем никогда.
دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است.
- Время — деньги.
وقت طلاست.
- Всему свое время.
هر چیزی زمان خودش را دارد.
- Не тем час дорог, что долог, а тем, что короток.
یک ساعت ارزشمند است نه بخاطر طولانی بودن، بلکه به این دلیل که کوتاه است.
- Каждому овощу свое время.
هر سبزی زمان خودش را دارد.
- Фрукты хороши в свое время.
میوه ها در فصل خود خوب هستند.
ضرب المثل های روسی درباره فصل ها
- Летом пролежишь, а зимой с сумой побежишь.
در تابستان دراز می کشی و در زمستان با کیفت میدوی.
- Матушка весна — всем красна.
مادر بهار برای همه زیبا است.
- Цыплят по осени считают.
جوجه های خود را قبل از بیرون آمدن نشمارید. (جوجه رو آخر پاییز می شمارند.)
- Месяц январь – зимы государь.
ماه ژانویه پادشاه زمستان است.
- Зимой солнце светит, да не греет.
در زمستان خورشید می تابد، اما گرم نمی شود.
- 6. Заковал мороз реки, но не навеки.
یخبندان رودخانه را به غل و زنجیرگرفت، اما نه برای همیشه.
ضرب المثل روسی درباره مادر
- Птица рада весне, а младенец – матери.
پرنده از بهار خوشحال است، نوزاد از داشتن مادر.
- Нет милее дружка, чем родная матушка.
هیچ دوستی شیرین تر از مادر خودت نیست.
- Матушкин гнев – что весенний снег: много его выпадает, да скоро тает.
خشم مادر مانند برف بهاری است، مقدار زیادی از آن می بارد، اما به زودی آب می شود.
- Природа-мать – начало всех начал.
مادر طبیعت آغاز همه آغازهاست.
- Одна у человека родная мать, одна у него и Родина.
یک انسان یک مادر طبیعی دارد و یک وطن دارد.
- Мать – всякому делу готова.
مادر برای هر کاری آماده است.
- Материнская ласка конца не знает.
محبت مادر پایانی ندارد.
- Без отца полсироты, а без матери и вся сирота.
بدون پدر، یک نفر نیمه یتیم است و بدون مادر، یتیم است.
- Материнское сердце в детках, а детское в камне.
دل مادر در فرزندانش است و دل فرزند در سنگ.
ضرب المثل درباره کتاب و خواندن
- Кто много читает, тот много знает.
کسی که زیاد می خواند، خیلی چیز ها را می داند.
- Книга мала, а ума придала.
کتاب کوچک است، اما کمی بینش به من داد.
- Не всякий, кто читает, в чтении силу знает.
همه کسانی که می خوانند قدرت خواندن را نمی دانند.
- Книги не говорят, а правду сказывают.
کتاب ها حرف نمی زنند، اما حقیقت را می گویند.
- Книга в счастье украшает, а в несчастье утешает.
کتاب در شادی زینت می دهد و در بدبختی دلداری می دهد.
- Одна книга тысячу людей учит.
یک کتاب به هزار نفر آموزش می دهد.
- Книга – маленькое окошко, через него весь мир видно.
کتاب پنجره کوچکی است که از طریق آن می توان تمام دنیا را دید.
- Книга – лучший подарок.
کتاب بهترین هدیه است.
- Дом без книги – день без солнца.
خانه بدون کتاب، روز بدون آفتاب است.
ضرب المثل درباره گفتار
- Больше знай – меньше болтай.
بیشتر بدانید، کمتر صحبت کنید.
- В сладких речах всегда таится горечь.
در سخنان شیرین همیشه تلخی نهفته است.
- Где много слов, там мало дел.
جایی که حرف زیاد باشد، عمل کم است.
- Говори лишь о том, что знаешь.
فقط در مورد آنچه میدانید صحبت کنید.
- Говори меньше – думай больше.
کمتر صحبت کنید، بیشتر فکر کنید.
- Говорить легко, делать трудно.
گفتنش آسان است، انجام دادنش سخت است.
- Коротка речь и ясна – оттого и прекрасна.
گفتار کوتاه و واضح است، به همین دلیل زیبا است.
- Кто ясно мыслит, тот ясно излагает.
کسی که شفاف فکر می کند، واضح صحبت می کند.
- Лучшее лекарство – всегда говорить правду.
بهترین دارو این است که همیشه حقیقت را بگوییم.
- Молчание – знак согласия.
سکوت علامت رضاست.
ضرب المثل های روسی درباره حفظ سلامتی
- Больному все горько.
همه چیز برای بیمار تلخ است.
- Больному и золотая кровать не поможет.
حتی یک تخت طلایی هم به بیمار کمک نمی کند.
- Здоровому все здорово.
همه چیز برای یک فرد سالم عالی است.
- Здоровье дороже денег.
سلامتی مهم تر از پول است.
- Здоров будешь – всего добудешь.
اگر سالم باشید همه چیز را به دست خواهید آورد.
- Сон – лучшее лекарство.
خواب، بهترین دارو است.
- Живи разумом, так и лекаря не надо.
با ذهن خود زندگی کنید، شما به دکتر نیاز ندارید.
- В здоровом теле – здоровый дух.
ذهن سالم در بدن سالم.
- Боль легче переносится, если не думаешь о ней.
تحمل درد آسانتر است اگر به آن فکر نکنی.
- Всякое дело поправимо, если человек здоров.
اگر فرد سالم باشد، هر مشکلی قابل حل است.
برای یادگیری زبان روسی می توانید به صورت آنلاین و حضوری در دوره های آموزش زبان روسی مبتدی تا پیشرفته موسسه دهخدا شرکت کنید.
مقاله های پیشنهادی:
جملات پرکاربرد روسی ، مکالمات ساده روسی
بیان ساعت و زمان به زبان روسی، چگونه به روسی ساعت بپرسیم؟
جملات و اصطلاحات عاشقانه روسی با ترجمه